Welke inspanningen zijn er nodig om een persoonlijke inkomensomgeving van de grond te krijgen en welke rol speelt het thema ‘regie op gegevens’ daarbij? Daarover gaan Bernard ter Haar en Simon Sibma in gesprek in ‘DEEL!’, een uitgave van het programma "Regie op Gegevens":https://www.digitaleoverheid.nl/overzicht-van-alle-onderwerpen/regie-op-gegevens/.
Beeld: Niek Verlaan / Pixabay
Aanleiding voor het gesprek is de betrokkenheid van Ter Haar (directeur-generaal sociale zekerheid en integratie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en Sibma (voorzitter Raad van Bestuur van de Sociale Verzekeringsbank) bij het programma Toekomst Gegevensuitwisseling Werk en Inkomen. Het programma zorgt ervoor dat partijen, publiek en privaat, efficiënter kunnen werken, waardoor burgers makkelijker geholpen kunnen worden bij keuzes waar zij voor staan. Als onderdeel van het programma hebben UWV, SVB, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Inlichtingenbureau (IB), Bureau Keteninformatisering Werk en Inkomen (BKWI) en het ministerie van SZW in 2018 een demo ‘Persoonlijke inkomensomgeving’ (PIO) ontwikkeld.
De demo geeft burgers bijvoorbeeld inzicht in de financiële gevolgen als zij van WW naar bijstand gaan of als zij van bijstand naar pensioen gaan. Ook laat de demo zien hoe vanuit zo’n persoonlijke inkomensomgeving uitkeringen en toeslagen kunnen worden aangevraagd. Bernard ter Haar en Simon Sibma bespreken onderwerpen die onder meer laten zien hoe moeilijk het voor burgers is om inzicht in persoonlijke gegevens te krijgen, wat Ter Haar en Sibma en hun organisaties doen om een volgende stap te zetten en welke uitdagingen zij zien op dit onderwerp.
Hoog kwaliteitsniveau
Volgens Ter Haar verwachten burgers steeds meer digitale dienstverlening van de overheid. “Burgers wennen in rap tempo aan allerlei digitale toepassingen en digitaal gegevensverkeer. Denk aan de vooringevulde formulieren van de Belastingdienst. Dat vraagt dan wel om een hoog kwaliteitsniveau van onze digitale dienstverlening en daar zijn best nog slagen te maken. Het wekt bijvoorbeeld irritatie als je voor de honderdste keer dezelfde gegevens moet invullen. ‘Dat weten jullie toch allemaal al van mij?’ Tegelijkertijd hebben burgers zorgen, bijvoorbeeld over wat er met al hun persoonlijke gegevens gebeurt. Dat is de context waarbinnen wij ons vizier op de toekomst richten, rekening houdend met alle technische mogelijkheden die er vandaag de dag zijn.”
In het kader van regie op gegevens, wordt binnen SVB een groot aantal inspanningen gedaan. “Zo hebben wij bijvoorbeeld community’s voor de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) en de Algemene Ouderdomswet (AOW), doen tevredenheidsonderzoeken en houden regelmatig customer journeys”, aldus Simon Sibma. “De informatie die dit oplevert gebruiken we onder meer om de pilot ‘Ik heb bijstand en ga met pensioen’ binnen de PIO verder te ontwikkelen. Naast dit programma doen we mee aan experimenten rondom schulden. Zoals ‘De Blauwe Knop’, een toepassing waarmee mensen die in de schulden zitten in één keer overheidsbreed inzicht krijgen in hoe zij ervoor staan.”
Gegevenskluisje
Als het gaat om uitdagingen, dan ziet Sibma vooral dat we naar een stelsel moeten waarbij de burger meer regie krijgt op de dienstverlening vanuit de overheid én zijn gegevens kan gebruiken in processen met private en publieke partijen. “Dat laatste wordt ook wel ‘gegevenskluisje’ genoemd, maar een ‘sluisje’ is eigenlijk een beter woord. Gegevens kunnen veranderen en het liefst zou je burgers real time toegang willen geven tot zijn gegevens. Dat verkleint de kans op fouten in de overheidsuitvoering en geeft inwoners sneller en beter inzicht in hun persoonlijke situatie.”
Bernard ter Haar ziet het als een grote uitdaging om met elkaar voldoende capaciteit vrij te maken om de gezamenlijke visie concreet gestalte te geven. “Dat vind ik belangrijk. Vandaag de dag zijn we nog te veel bezig met onze huidige systemen. De wil is er, de stip op de horizon staat. Nu is het vooral een kwestie van capaciteit en ruimte vrijmaken om volgende stappen te kunnen zetten. Want er moet wel tempo gemaakt worden. De wereld blijft veranderen, de burger blijft zich ontwikkelen en het verwachtingsniveau richting de overheid gaat steeds verder omhoog.”
Meer informatie?
Het volledige gesprek is te vinden op de website van Regie op Gegevens en in ‘DEEL!’
