Denemarken geeft burgers auteursrecht op eigen gezicht, stem en uiterlijk
De Deense overheid heeft onlangs aangekondigd dat iedereen in Denemarken binnenkort het auteursrecht krijgt over zijn of haar eigen gezicht, stem en fysieke verschijningsvorm. Deze ingrijpende wijziging in het auteursrecht is bedoeld om oneigenlijk gebruik van deepfakes tegen te gaan.
Het amendement maakt het mogelijk voor Deense burgers om ongerechtvaardigde digitale imitaties van hun persoonlijkheid, zoals deepfake-video’s of -audio, te laten verwijderen en er schadevergoeding voor te eisen. Dit geldt zowel voor gewone burgers als voor artiesten wiens uitvoering digitaal is gekopieerd zonder toestemming. Parodie en satire blijven expliciet toegestaan.
Politieke steun en implementatie
Het voorstel geniet brede steun in het Deense parlement, met steun vanuit zowel de Social‑Democraten als Venstre (liberalen) en andere partijen. Na een openbare consultatie vóór het zomerreces wordt het plan in het najaar formeel ingediend, met een verwachte goedkeuring aan het einde van 2025 of in het begin van 2026. De wet sluit nauw aan bij de vereisten van de EU Digital Services Act en de EU AI Act. Online platforms die na melding niet snel ingrijpen kunnen zwaar beboet worden door de EU of nationale toezichthouders.
Relevantie voor democratie en creatievelingen
Deepfakes vormen volgens de Deense regering niet alleen een bedreiging voor individuen, maar ook voor de democratie. Ze kunnen desinformatie verspreiden en het vertrouwen in visueel bewijs ondermijnen. Artiesten lopen bovendien het risico dat kunstmatige kopieën van hun werk hun auteursrechten en inkomsten ondermijnen. Denemarken profileert zich hiermee als een voorloper binnen Europa, en wil via het voorzitterschap van de EU andere lidstaten bewegen soortgelijke maatregelen te nemen. Hiermee wil het land een bredere bescherming realiseren van persoonskenmerken in de digitale wereld.
Handhaving
Tegenover de NOS laat Willem van Lynden van de stichting Stop Online Shaming weten dat hij denkt dat er in Nederland nu al voldoende manieren zijn om op te treden tegen neppe online content. Hij noemt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), het strafrecht, het portretrecht en regels voor smaad en laster die deepfakes verbieden. ‘Het probleem zit ‘m in de handhaving. Dat gebeurt nu nauwelijks. De politie, justitie en de Autoriteit Persoonsgegevens hebben blijkbaar niet de capaciteit en prioriteit om partijen en personen die dit uploaden en verspreiden aan te pakken.’
Lees meer:
