De vraag van werkzoekenden en het aanbod van werkgevers zo goed mogelijk matchen; dat is het ultieme doel van het programma Verbeteren Uitwisseling Matchingsgegevens, oftewel VUM. Dat klinkt eenvoudig, maar is dat niet. De uitwisseling van gegevens is ook op dit terrein nog ingewikkeld. De VNG, UWV en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid willen daar met VUM verandering in brengen.
Wie een baan zoekt of wie als werkgever zicht wil hebben op geschikte kandidaten, krijgt daar vaak maar een beperkt beeld van. ‘Het systeem’ kan immers niet over de grenzen van een regio of een specifieke organisatie kijken. En als er al informatie wordt uitgewisseld tussen arbeidsmarktregio’s is dat ingewikkeld. Elke organisatie heeft z’n eigen database en legt gegevens volgens eigen standaarden vast; dat is op zich geen probleem, maar beperkt de mogelijkheden om gegevens uit te wisselen over regio- en organisatiegrenzen heen. Mensen die een baan zoeken krijgen zo geen volledig aanbod. En werkgevers moeten als ze pech hebben langs een heleboel loketten om te vinden wat ze zoeken.
Het idee achter VUM is om die verschillende systemen te koppelen via een landelijke ‘spelverdeler’. Bij een naadloze gegevensuitwisseling maakt het straks niet meer uit bij welke dienstverlener of in welke regio werkzoekenden zijn aangemeld. En door bemiddelaars toegang te geven tot de database met profielen en vacatures van andere dienstverleners, krijgen zij een veel breder beeld.
Afsprakenstelsel
VUM maakt het mogelijk dat dienstverleners op de arbeidsmarkt gegevens daadwerkelijk kunnen delen over regio- en organisatiegrenzen heen. Bij gegevens valt te denken aan zowel vacatures als profielen van werkzoekenden. De meest voor de hand liggende oplossing lijkt het om één nieuw systeem te bouwen voor alle partijen. Maar elke bemiddelaar heeft al een eigen matchingsproces, eigen gegevens en systemen en dat blijft zo. Het uitgangspunt van VUM is dat de betrokken partijen, gemeenten, UWV, Werkgeversservicepunten én niet-overheidspartijen als uitzendbureaus en andere werkgevers hun eigen systemen behouden. Vanuit die eigen systemen kunnen ze door de koppeling tussen de verschillende ICT-systemen gegevens gaan uitwisselen.
Naast de technische koppeling zijn er nog twee sleutels tot een succesvolle gegevensuitwisseling: een gegevensstandaard en het formuleren van afspraken. Wat leggen we standaard vast aan gegevens, bijvoorbeeld niet alleen welke diploma’s iemand heeft, maar ook zijn of haar relevante vaardigheden en ‘soft skills’. En er worden afspraken gemaakt over welke gegevens op welke manier en met wie gedeeld mogen worden, over voorwaarden, over privacy, et cetera. Door de gegevensstandaard en het afsprakenstelsel ontstaat de uniformiteit waardoor we soepel kunnen uitwisselen.
Samenwerking
Belangrijk om te melden is dat VUM vooral aan de achterkant (standaarden en afspraken) van het proces de zaken aanpakt. De voorkant, het echte matchen, blijft maatwerk en mensenwerk. Met VUM wordt dat mensenwerk makkelijker. Voorwaarde is dat alle betrokken partijen samenwerken om tot het gewenste uniforme afsprakenstelsel te komen. Daarom is het goed dat ook de private partijen (grote werkgevers en uitzendbureaus) aansluiten.
Momenteel lopen er pilots om zowel de techniek (het koppelen van de verschillende ICT-systemen in samenwerking met softwareleveranciers) als het gebruik (kloppen de standaarden en afspraken) te beproeven. Op basis hiervan wordt VUM doorontwikkeld. De planning is nu dat in de tweede helft van 2022 het aansluiten van bemiddelaars in heel Nederland start.
