Iedereen digitaal maken is niet de oplossing
Deze foto van onze basiscursus heb ik een paar jaar weggestopt. Maar wat als dit nou precies het probleem in beeld brengt dat we niet willen zien? Ik moet het met jullie delen. Als directeur van Cybersoek twijfelde ik: Is dit ons falen? Is onze cursus niet goed genoeg? Moeten wij als organisatie iedereen digitaal meekrijgen? Is dan ons doel behaald? Maar deze vrouw op de foto, radeloos, toont wat wij dagelijks zien bij Cybersoek.
Dit is het beeld dat we niet kunnen blijven ontkennen. Want dit is waar we wél falen als we niet goed kijken: de oplossing ligt niet in nog meer technologie en nog meer of betere cursussen, een nieuwe digitale tool, of een app die ‘alles oplost’. Het ligt in de erkenning dat de digitale wereld niet voor iedereen is weggelegd. Wat er nodig is, is echt menselijk contact, ruimte om te falen, en steun zonder oordeel. En als wij dat niet erkennen, houden we de ongelijkheid in stand.
Het is tijd voor een nieuwe aanpak, die niet alleen gaat over hoe we digitaliseren, maar hoe we ervoor zorgen dat we niemand achterlaten. We moeten stoppen met het denken dat digitale toegang de enige toegang is, en dat offline iets minderwaardig is.
Mijn moeder zei toen ik net directeur bij Cybersoek was en haar deze foto liet zien: “Niet je vuile was buiten hangen.” Maar nu besef ik dat het niet mijn was is, het is juist de samenleving die haar vuile was buiten moet hangen. We kunnen niet langer alles binnenskamers houden en bedekken met de mantel der technologische vooruitgang.
Daarom blijf ik bij mijn overtuiging: we moeten ons als samenleving anders organiseren. De verantwoordelijkheid voor digitale inclusie ligt niet bij de mensen die achterblijven, maar bij degenen die de systemen hebben gebouwd en die door blijven bouwen. Technologie mag geen afleiding zijn van de echte problemen. Het is tijd om de maatschappelijke problemen op te lossen, niet de digitale problemen.
Dit is geen tijd om te zeggen: “Nou, de digitale overheid komt eraan!” Of: “De eWallet lost alles op!” Dit is de tijd om te erkennen: de oplossing is niet om iedereen digitaal te maken, maar om ervoor te zorgen dat iedereen in deze samenleving een waardevolle plek heeft, of dat nu online of offline is.
En natuurlijk, een cursus helpt, betaalbaar internet ook, net als een laptop. Allemaal randvoorwaarden. Dit verhaal kennen we. Ik lees het inmiddels terug in allerlei stukken. Mooi. Maar één ding wordt niet gezegd: wat we doen kan niet langer. Het is tijd om met deze dappere cursisten van de foto een kopje koffie te gaan drinken. Even samen pauze.
Lees ook:
