Intreerede Nitesh Bharosa: ‘The Good, The Bad & The Ugly in GovTech’
Nitesh Bharosa is de eerste hoogleraar GovTech (government technologies) van Nederland. Decaan Aukje Hassoldt van de TU Delft noemde hem een “een inspirerend en kundig mens”. Hij opende zijn inaugurale rede met ‘The Good, The Bad & The Ugly in govtech’.
Govtech kent vele definities. Voor zijn intreerede hanteerde Bharosa deze: govtech is het ontwerpen en gebruiken van wetenschappelijk-technologische oplossingen in de publieke sector. Met de belangrijke kanttekening dat steeds meer componenten ervan ontworpen en geleverd worden door marktpartijen. Daar ziet hij een geweldige kans voor innovatie in de publieke sector en maatschappelijke vooruitgang.
De slechte
De Europese Verklaring over Digitale Rechten en Beginselen verwoordt onze aannames over wat slecht is en wat goed. Technologieën mogen niet discrimineren tussen mensen. Slechte govtech doet dat wel. China’s sociaal kredietsysteem scoort het gedrag van burgers en verbindt daar gevolgen aan. Door puntverlies kan iemand bijvoorbeeld kan het recht kwijtraken om een vlucht te boeken of een treinreis.
De lelijke
In deze categorie valt govtech met goede bedoelingen en een slecht ontwerp. Het toeslagenschandaal is daar een prangend voorbeeld van. Een ander is het visa-applicatiecentrum VFS Global dat Nederlandse ambassades wereldwijd gebruiken. (Ook voor reizigers uit Suriname die bij de intreerede van hun zoon in Nederland willen zijn). VFS Global is een commercieel bedrijf gevestigd in Dubai en telefonisch en per e-mail niet bereikbaar voor vragen over wat zij doen met de gegevens van de mensen aan wie zij visa verstrekken. “Waar is de GDPR nu?” vroeg Bharosa. Uit onderzoek door Lighthouse Reports en NRC vorige maand bleek ook dat het verstrekkingsalgoritme bepaalde etnische groepen discrimineert. Bharosa: “Ik ben ook de diversity inclusion officer. We verliezen terrein aan dit soort algoritmes.”
De goede
In beginsel voldoet goede govtech aan eerdergenoemde Europese verklaring en andere regelgeving, zoals de Nederlandse Algemene Beginselen van Behoorlijk Bestuur. Maar Bharosa zou meer ontwerpeisen willen stellen: niet alleen institutionele, maar ook mensgerichte en technische eisen. Dan wordt het grotere plaatje zichtbare en komen moeilijke vragen naar boven. Wat voor soort waardenafwegingen maken verschillende belanghebbenden, wat voor soort instellingen zijn er nodig? Moeten overheidsinstellingen hun eigen GovTech-oplossingen ontwikkelen en bezitten? Of kunnen marktpartijen en NGO’s GovTech-oplossingen rechtstreeks aan burgers ontwikkelen en leveren? Hoe maximaliseren we het potentieel en minimaliseren we de risico’s?
“Deze vragen houden me overdag bezig en houden me soms ’s nachts wakker.” Hij maakt zijn vrouw er niet meer voor wakker, zei Bharosa. Zij antwoordt altijd: ‘ga slapen, de vragen zijn er morgen ook nog.’
Bharosa’s visie
Govtech kan een geweldige kans zijn voor innovatie in de publieke sector en maatschappelijke vooruitgang. De oplossing ligt in de juiste balans tussen aanbod, regulering en vraag. “Mijn onderzoeksobservaties suggereren dat er veel gebeurt aan de aanbod- en regelgevingskant van GovTech. De vraagzijde heeft echter moeite om GovTech te omarmen.”
Organisaties als Digicampus zijn een sleutel in het totstandbrengen van de nodige multi-helix samenwerking tussen overheidsinstanties, kennisinstellingen, bedrijven en burgers.
Klik HIER om de inaugurale rede van Nitesh Bharosa te downloaden
govtechday 2023
GovTech zijn maatschappelijk-technische oplossingen voor de customer journey van burgers en bedrijven bij de overheid. Op 9 juni 2023 organiseerde iBestuur de eerste GovTechDay bij de TU Delft, met het doel de spelers vanuit de markt, de overheid en de wetenschap bij elkaar te brengen en zo innovatie te stimuleren.
Lees meer op de projectpagina GovTechDay – iBestuur
