Hoe zorgt u voor de burgers waarvan u gegevens beheert, ophaalt bij andere instellingen en combineert in het kader van “betere dienstverlening”? Initiatieven als HaalCentraal maken van iedere overheidsinstelling een knooppunt of platform, met alle risico’s die daar bij horen. Er is meer nodig dan alleen techniek. Wat is de rol van een gemeente in deze ontwikkeling?
Het is nu aan de overheid om strategische keuzes te maken | Beeld: Enable U
Het probleem van IT is al decennia lang dat er te veel in silo’s gedacht is. Ministeries, gemeenten, ZBO’s en andere organisaties acteren als silo’s en ook de IT architectuur van deze organisaties bestaat nog steeds vaak uit silo’s. Tientallen “loketten”, identieke gegevens worden op meerdere plaatsen opgeslagen, uitwisseling van gegevens is problematisch en security en privacy zijn in het geding. Ook het implementeren van nieuwe processen komt, mede dankzij deze silo’s in het gedrang.
Initiatieven als Common Ground en HaalCentraal zijn het gevolg van de wens om aan deze situatie een eind te maken en beloven veel verbeteringen. Het resultaat van deze initiatieven is echter dat iedere overheidsinstelling die unieke gegevens over burgers, bedrijven of andere, overheids-gerelateerde, zaken bezit een schakel vormt in een keten. Een keten waar het functioneren van alle schakels afhankelijk is van de beschikbaarheid van iedere willekeurige schakel. Een simpele storing in één van de schakel zal een domino effect hebben op alle andere organisaties. De meeste overheidsorganisaties beginnen pas langzaam te beseffen welke verantwoordelijkheden dit met zich meebrengt.
Het is noodzakelijk dat de gebruikers van digitale systemen binnen de overheid zich onderdeel voelen van zo’n ecosysteem.
De eerste stap, waar verschillende schakels samenwerken, is een belangrijke, vooral omdat alle andere digitale initiatieven daar afhankelijk van zijn. Maar tegelijkertijd bestaat het gevaar dat verticale silo’s (lokale, provinciale en centrale overheden, ZBO’s etc.) plaats maken voor horizontale lagen (Omgevingswet, Jeugd- en andere zorg, vluchtelingenopvang etc.) die ook niet met elkaar communiceren!
Een open digitaal ecosysteem bij de overheid vraagt om meer dan de verplichting om gegevens op te halen bij de bron. In zo’n systeem is ieder component verantwoordelijk voor het welslagen van het grote geheel. Het is dus noodzakelijk dat de gebruikers van digitale systemen binnen de overheid zich onderdeel voelen van zo’n ecosysteem. Het mag geen “ver van mijn bed show” worden. Naast draagvlak en het feit dat onze overheid veel meer de rol van regisseur moet oppakken kunnen (moeten) alle spelers ook zelf kritisch naar de IT architectuur kijken. Al snel zal blijken dat de sleutel voor een succesvolle migratie via platformen naar een echt overheidsecosysteem een solide integratiestrategie is.
Iedere gemeente en ministerie kan vandaag al in actie komen hun rol als (onderdeel van een) platform op te pakken.
Alleen met een uitgekiende integratiestrategie met aandacht voor zowel techniek als de juiste technologiepartners kunnen initiatieven als Common Ground en DSO slagen. En zullen deze nieuwe ontwikkelingen “ open” genoeg zijn om als onderdeel te fungeren van een echt ecosysteem. Iedere gemeente en ministerie kan vandaag al in actie komen hun rol als (onderdeel van een) platform op te pakken. Hoe? Door zich te focussen op hun kerntaak en de complexiteit van het integreren aan specialisten over te laten. De krapte op de IT arbeidsmarkt, adoptie van de cloud/SaaS oplossingen en de komst van veel nieuwe overheidsinitiatieven zijn al redenen genoeg redenen om te kiezen voor specialisten om het integratievraagstuk voor hun rekening te nemen.
Voor burgers en bedrijven IS de overheid een ecosysteem, en is de “verzameling platformen” die er nu aankomt al een verbetering. Het is nu aan de overheid om strategische keuzes te maken. Voor de juiste strategie, maar ook voor technologie partners die aantonen dat ze de transformatie van silo’s via platformen naar een ecosysteem kunnen faciliteren met respect voor de overheidsdoelstellingen.
