De overheid investeert in bewustwordingscampagnes tegen nepnieuws, maar het beste middel tegen desinformatie is een goed geïnformeerde burger!
Vier jaar geleden bracht minder dan de helft – 49 procent – van de stemgerechtigden een stem uit voor de Provinciale Staten-verkiezingen. Het volk loopt niet warm voor de provincie. Sommige beroepsgroepen wel degelijk, zo leert een onderzoek van de UvA naar achtergrond, nevenfuncties en portefeuilles van alle Statenleden.
Onder de 570 statenleden vinden we één postbode, één callcenter-medewerker en één kunstenaar. Maar wel 86 consultants. Die zich – in strijd met de Provinciewet – vooral bemoeien met die onderwerpen waar ze ook hun brood mee verdienen: niet zelden ruimtelijke ordening en milieu. Zoals een voorzitter van de Statencommissie Milieu die een adviesbureau runt op gebied van, jawel, milieu en vergunningverlening.
Kat op ’t spek, die Staten, zou je denken. Toch zijn er sinds 2014 in het hele land maar vier integriteitsaffaires aan het licht gekomen. De onderzoekers wijten dat aan de integriteitsparadox: er komen meer affaires aan het licht als je er meer aandacht aan besteedt.
Van oudsher zijn het de regionale kranten die de provinciale politiek onder het vergrootglas leggen. Maar die lopen op hun laatste benen. Abonnees en adverteerders vertrokken naar internet. Google en Facebook zuigen samen 1,5 miljard reclamegeld uit ons land weg. Geld dat tot voor kort bij krant, radio en tv werd gespendeerd. Van Provinciale Staten-vergaderingen – maar ook van gemeenteraadsvergaderingen! – wordt veelal geen verslag meer gedaan omdat de redacties nog maar uit een paar verslaggevers bestaan.
De overheid investeert in bewustwordingscampagnes tegen nepnieuws, maar het beste middel tegen desinformatie is een goed geïnformeerde burger! Bovendien kunnen integer functionerende provincies en gemeenten niet zonder waakhond. Dat kunnen we niet aan de markt overlaten. En experimenten door gemeenten die zelf lokale verslaggeving betalen, leren vooral dat journalistiek onafhankelijk moet zijn.
Kortom, het is de hoogste tijd voor de herinvoering van het kijk- en luistergeld. Maar dan anders.
