‘Maak Waar!’ vraagt om een follow-up op korte termijn. Wij zijn twee van de ambtenaren die hiermee aan de slag gaan en doen dit graag radicaal anders. Daarom de oproep: welke concrete Quick Win laat de iOverheid al tijden liggen en moet opgenomen worden in dit uitvoeringsprogramma? Wat kan, in de geest van dit rapport, op korte termijn opgepakt worden?
Op dinsdag 18 april kwam de Studiegroep Informatiesamenleving en Overheid met het rapport Maak Waar! over het functioneren van de digitale overheid in relatie tot de digitalisering van de samenleving. Een van de belangrijkste conclusies hierin is dat de overheid een radicaal andere houding moet aannemen ten opzichte van ICT. Zowel waar het de digitalisering van de overheid aangaat, als waar het de rol van de overheid in de maatschappij aangaat.
In het rapport ‘Maak Waar’ wordt gesteld dat iedereen bij de overheid momenteel digitalisering ‘best belangrijk’ (was ooit de slogan van de EU.) vindt, maar het geen topprioriteit heeft. Dit moet anders, stelt ‘Maak Waar!’. ICT en digitalisering zijn de kern van de primaire processen van de overheid en daarmee een “boardroom decision”. Hier moet een overheidsbrede visie op komen met een samenhangende infrastructuur en dienstverlening die de maatschappelijke behoefte centraal stelt.
Als we even terugkijken kunnen we concluderen dat de overheid zichzelf al meermaals heeft verteld dat digitalisering en informatisering hoger op de agenda moeten. In de nota BIOS 1 (Beleidsnota Informatievoorziening Openbare Sector) van 1988 werd al gesteld dat er een gezamenlijke visie moest komen, dat de overheid onvoldoende kennis in huis had en dat er onduidelijkheden waren over de verdeling van taken en verantwoordelijkheden in het informatiebeleid van de overheid.
Er volgden nog de beleidsnota’s BIOS 2 (1991, ‘De computer gestuurd’) en BIOS 3 (1995, ‘Terug naar de toekomst), ‘Op weg naar de elektronische overheid’ (2004), het Uitvoeringsprogramma dienstverlening en E-Overheid (NUP, 2008), i-NUP (2011) en het parapluprogramma Digitaal 2017. Na bijna 30 jaar ziet de overheid nog steeds grotendeels dezelfde opgaven. Volledig terecht concludeert ‘Maak Waar!’ dat het tijd is om de belofte die digitalisering biedt waar te maken. Het is zaak niet nog beter te benoemen wat er mis is, maar om als één overheid de handschoen op te pakken en nu eindelijk eens slagvaardig te zijn.
Het rapport ‘Maak Waar!’ lijkt iets los te maken binnen overheidsland. Er wordt op vele congressen over gediscussieerd. De meeste insiders steunen de hoofdlijn en hebben een scherpe toevoeging. Daarnaast worden er veel blogs en columns over geschreven (zie bijvoorbeeld: hier, hier, hier en hier). De vraag is of het ook waargemaakt gaat worden?
Het ‘Maak Waar!’ rapport vraagt om een follow-up op korte termijn. Er is nu energie. Vanuit de Directie Informatiesamenleving en Overheid (BZK) geven we dit samen met onder andere Economische Zaken en vele andere overheden vorm middels een digitale agenda waarin de overheidsbrede visie wordt geschetst en een (aanzet tot een) uitvoeringsprogramma voor de kortere termijn. Nu hoor ik vast enkele lezers denken, met alle NUP’s in het achterhoofd: “Ja, vast weer zo’n uitvoeringsprogramma waar vooral abstracte doelstellingen in genoemd worden als ‘de governance op orde’, ‘de burger centraal’ of ‘integraal informatie managen’”.
Een kleine hoop voor deze mensen. Wij zijn twee van de ambtenaren die hiermee aan de slag gaan en doen dit graag een beetje radicaal anders. We doen dit niet door complexe afstemstructuren en overheidsbrede beleidsconsultatiebrainstorms, maar gaan voor zoveel mogelijk permanent-bèta omdat we beseffen dat het ook met een dergelijk programma niet ‘first-time-right’ kan zijn. We vinden het vooral zaak om stappen te zetten in lijn met de inhoudelijke koers van het ‘Maak Waar!’ rapport. Dit willen we echter totaal niet volledig zelf gaan verzinnen.
Daarom hier de oproep: welke concrete Quick Win laat de iOverheid nu al tijden liggen en zou sowieso opgenomen moeten worden in dit uitvoeringsprogramma? Wat kan, in de geest van dit rapport, op korte termijn opgepakt worden?
Met Quick Wins bedoelen wij vooral voeding met goede trajecten die al lopen en wel een zet kunnen gebruiken. We willen weinig nieuws verzinnen op korte termijn, maar de juiste zaken een boost geven.
Laat hieronder uw naam en reactie achter of stuur een DM via Twitter en we hebben contact.
Wouter Welling en Corine van den Berg werken bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en werken aan het uitvoeringsprogramma naar aanleiding van het rapport ‘Maak Waar!’