Privacy First: Europese digitale identiteit dreigt verplicht te worden
De stichting Privacy First slaat alarm over de invoering van de Europese digitale identiteit (EUDI-wallet). Toegezegd was dat gebruik van de digitale identiteit altijd vrijwillig zou blijven, ook voor cruciale sectoren zoals banken en energiebedrijven, maar die lijkt sluipenderwijs toch verplicht te worden.
Hoewel de Tweede Kamer in 2022 een motie aannam om niet in te stemmen met plannen voor de EUDI-wallet, heeft het kabinet deze motie niet uitgevoerd. Wel beloofde de toenmalige staatssecretaris dat gebruik van de digitale identiteit altijd vrijwillig zou blijven, ook voor cruciale sectoren zoals banken en energiebedrijven.
Volgens Privacy First staat die vrijwilligheid nu echter onder druk. De Europese Bankenautoriteit (EBA) stelt voor om financiële instellingen te verplichten hun klanten digitaal te identificeren. Alleen in uitzonderlijke gevallen zou een alternatief zonder digitale middelen mogelijk zijn. Privacy First waarschuwt dat hiermee de vrijwillige keuze verdwijnt en digitale identificatie in de praktijk verplicht wordt.
De stichting noemt dit voorstel strijdig met de Europese Verordening Digitale Identiteit én met eerdere toezeggingen van de staatssecretaris. Ook wijst Privacy First op de Europese Toegankelijkheidsrichtlijn, waarin is vastgelegd dat rekening moet worden gehouden met mensen met lage digitale vaardigheden — een groep van naar schatting 5,5 miljoen Nederlanders.
In een recente consultatiereactie roept Privacy First op tot maatregelen om deze risico’s te beperken. Zo zouden aanbieders van de EUDI-wallet moeten nagaan of gebruikers de risico’s begrijpen. Bovendien moeten banken verplicht worden om een volwaardig fysiek alternatief te bieden, waarbij de betrouwbaarheid van zowel de identificerende partij als de gebruikte apparatuur toetsbaar is.
Privacy First roept het parlement op om de ontwikkelingen kritisch te blijven volgen. Het kabinet zou bij de Europese Commissie moeten aandringen op het behoud van het principe van vrijwilligheid bij identificatie. Verplichte digitale identificatie ondermijnt volgens de stichting zowel privacyrechten als de inclusiviteit van publieke en financiële dienstverlening.
Lees ook:
