Er liggen kansen voor gemeenten als ze meer samenwerken aan vraagstukken als big data en cybersecurity, zegt burgemeester van IJsselstein Patrick van Domburg. Zijn gemeente onderzoekt momenteel IT-samenwerking met de gemeente Utrecht en de provincie Utrecht.
“We staan als gemeente IJsselstein niet bovenaan de lijstjes van digitale volwassenheid met ons aanbod van digitale dienstverlening, maar dat hoeft ook niet. We hebben als kleine gemeente nou eenmaal niet de capaciteit om tot de top vijf te behoren. We zitten nu in de middenmoot. Uit de Monitor Doelgerichte Digitalisering blijkt dat wij op plek 170 staan en de gemeente Montfoort op 253. Dat is opvallend, want IJsselstein en Montfoort hebben één ambtelijke organisatie: UW Samenwerking. We onderzoeken nu waar dat verschil vandaan komt. Ik moet er wel bij zeggen dat de monitor gebruikmaakt van gegevens van vorig jaar, toen had Montfoort 3 digitale diensten. Dat zijn er inmiddels bijna 25. De monitor zal dit kwartaal dus een ander plaatje laten zien. We gaan met de medewerkers bekijken welke diensten nog meer digitaal aangeboden kunnen worden. We gaan er dan samen in investeren. Soms is het een kwestie van één op één overnemen wat de ander al heeft, maar vaak moeten werkprocessen en de inrichting van de organisatie worden aangepast, zodat digitalisering meer tijd vraagt.”
Prioritering
“Ik ben portefeuillehouder dienstverlening voor IJsselstein en ga binnenkort aan tafel met de portefeuillehouder in Montfoort. Samen zullen we bekijken wat we in 2017 en in 2018 gaan doen met de Digitale Agenda 2020. Er staat veel in die agenda, we zullen moeten prioriteren. Daarbij houden we de belangen van onze inwoners en ondernemers in het oog, want we doen dienstverlening uiteraard voor hen. We kunnen wel klakkeloos zeventig diensten digitaliseren, maar als een aantal daarvan nauwelijks wordt gebruikt dan kunnen we onze capaciteit beter voor iets anders inzetten. Dat ga ik met de portefeuillehouder van Montfoort en onze medewerkers bespreken. Ik ben hier nu ruim een jaar burgemeester en dit overleg en deze prioritering waren er voorheen niet. Ik denk dat het winst is dat we dit doen.”
Congres Digitale Agenda 2020 – Samen Organiseren
Gemeenten kiezen voor ‘samen doen wat samen kan’ en bundelen hun krachten in onder meer dienstverlening en ICT. Ook verkennen ze samen mogelijkheden van trends en innovaties, zoals het gebruiken van big data. Deze en andere actuele onderwerpen, zoals privacy en informatieveiligheid, komen aan bod in een uitgebreid programma op het Congres Digitale Agenda 2020 – Samen Organiseren op 5 april 2017 in de Fabrique in Utrecht.
Omdat het inspelen op de ontwikkelingen in de informatiesamenleving vraagt om een integrale aanpak is het programma afgestemd op gemeentesecretarissen, directeuren en hoofden van gemeentelijke diensten en domeinen, I&A-managers en uitvoerders. Samen bepalen zij immers vanuit hun gemeentelijke doelstellingen hoe zij, in samenwerking met andere gemeenten, vorm geven aan hun eigen digitale agenda. Het congres biedt hiervoor concrete handreikingen en een stappenplan.
Meer informatie en aanmelden voor het congres kunt u hier.
“We zullen een jaarplan maken, waar in ieder geval de verdere digitalisering van dienstverlening in zal staan, net als informatieveiligheid en aansluiten op landelijke voorzieningen. We zijn nu nog niet aangesloten op alle landelijke voorzieningen. eHerkenning gebruiken we bijvoorbeeld nog niet. Ik weet niet of we dit in 2017 al oppakken, eerst gaan we onderzoeken of de ondernemers in onze gemeenten het al willen gebruiken. Als er weinig vraag naar is, dan denk ik dat we eHerkenning pas in 2018 invoeren. Het wordt een vereiste voor de Omgevingswet, die naar verwachting in 2019 ingaat, dus dan zijn we op tijd.”
Patrick van Domburg, burgemeester van IJsselstein: “We zullen moeten prioriteren.”
“Informatieveiligheid en privacy zijn in 2017 speerpunten voor ons. We hebben een security officer aangenomen die ook privacybescherming in het pakket heeft. Die twee onderwerpen liggen dicht bij elkaar: je kunt het technisch nog zo goed geregeld hebben met de beveiliging van je ICT, onze medewerkers moeten zich ook bewust zijn van de risico’s. Een datalek klinkt technisch, maar het kan ook veroorzaakt worden door menselijk handelen, bijvoorbeeld door gevoelige gegevens op een USB-stick te zetten. Techniek en gedrag gaan hier dus hand in hand. We werken momenteel aan een beleidsplan en een actieplan om zowel het technische als het gedragsaspect volgend jaar veel aandacht te geven. Binnen de gemeenten Montfoort en IJsselstein werken tweehonderd mensen, maar indirect zijn dat er veel meer. Bij al onze netwerkpartners in het sociaal domein, bij de sociale dienst, de Omgevingsdienst…. In die samenwerking is security en privacy heel relevant, dus we richten ons met het beleids- en actieplan ook op onze partners.”
Met Utrecht
“Dit jaar hebben we een verkenning uitgevoerd, vanuit het samenwerkingsverband met Montfoort, over IT-samenwerking met de gemeente Utrecht en de provincie Utrecht. Er ligt nu een concept contourennota over deze samenwerking en in het voorjaar leggen we onze gemeenteraden het plan voor een gemeenschappelijke organisatie voor. We streven naar het vormen van een IT shared service center, één gemeenschappelijke dienst voor de digitalisering van overheden in de regio Utrecht. Dat we met de provincie samenwerken is landelijk gezien vrij bijzonder, maar in deze provincie is het heel normaal. We werken al samen, bijvoorbeeld bij de inkoop van sommige IT. Samen willen we onder meer een gemeenschappelijke inkoopstrategie ontwikkelen. Als we eenmaal samenwerken dan kunnen we ook kijken wat we meer kunnen doen. Wij zouden bijvoorbeeld graag gebruikmaken van de kennis en ervaring van de gemeente Utrecht in het analyseren en toepassen van big data. Ook in cybersecurity kunnen we samenwerken. Dat vraagt om veel expertise en samen sta je daarin sterker. Ik heb een half jaar voor het bureau van de Digicommissaris gewerkt, als ambassadeur voor gemeenten, en heb in die hoedanigheid veel gemeenten bezocht. We kunnen veel van elkaar leren en elkaars toepassingen gebruiken, daar zie ik echt veel mooie kansen. Zeker op vraagstukken als cybersecurity en big data. Die zijn zo groot, daar moeten gemeenten wel samen optrekken.”
De burgemeester
Wat kunnen bestuurders met informatie? Beter inspelen op vragen uit de samenleving, bijdragen aan een veilige en gezonde leefomgeving en de dienstverlening verbeteren, om maar wat te noemen. Informatie en de onderliggende benodigde digitalisering verdienen daarom een plek op de agenda van de burgemeester. De Digicommissaris, leden van de VNG-commissie D&I en het programma Digitale Agenda 2020 van VNG/KING voeren in het hele land gesprekken met burgemeesters, om de mogelijkheden van de informatiesamenleving te verkennen. In deze korte serie vertellen burgemeesters over de uitdagingen in digitalisering en informatievoorziening in hun gemeente.
