Staatssecretaris zet de Datadialoog in voor toegang openbare registers

Maatschappelijke organisaties willen graag tot openbare registers met persoonsgegevens. Het opstellen van een AMvB om het hergebruik generiek te regelen vindt staatssecretaris van Marum van Digitalisering een brug te ver. Hij gaat de komende tijd voor een aantal van openbare registers een datadialoog organiseren tussen de registerhouders en de hergebruikers. Eind dit jaar wil hij de Eerste Kamer nader informeren over vervolgstappen.
Bij het debat over de Wet implementatie Open data richtlijn in de Eerste Kamer werd de discussie over de toegang tot openbare registers voor partijen die werk doen met een maatschappelijke functie (bijvoorbeeld onderzoeksjournalisten), aangezwengeld door de Kamerleden van de BBB en GroenLinks-PvdA.
Alexandra van Huffelen (D66), destijds als staatssecretaris verantwoordelijk voor digitalisering meldde de Kamer dat voor de persoonsgegevens in openbare registers een uitzondering in de wet was opgenomen, omdat de openbare registers heel veel direct herleidbare persoonsgegevens bevatten. De Raad van State had hier voor gewaarschuwd tijdens de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel bevatte wel de mogelijkheid om bij wet of AMvB af te wijken van die uitzondering om bepaalde vormen van hergebruik toch mogelijk te maken. Daarover was ze met collega-bewindspersonen in gesprek. Ze gingen kijken hoe we de primaire toegang van maatschappelijke organisaties tot die registers in de eigen wetgeving geregeld kon worden.
AMvB laatste optie
Uit deze verkenning is volgens Van Marum gebleken dat het regelen per AMvB mogelijk is, maar als laatste middel gezien dient te worden. ‘Het opstellen van een dergelijk AMvB valt onder mijn verantwoordelijkheid, maar de openbare registers zelf vallen onder de
verantwoordelijkheid van de desbetreffende bewindspersonen’, schrijft de staatssecretaris in de Verzamelbrief digitalisering juli 2025 van 7 juli jl. Ook zou een generieke AMvB nadelige effecten kan hebben voor de bescherming van persoonsgegevens.
Nederland kent naar schatting 65 openbare registers die persoonsgegevens (kunnen) bevatten. Hij gaat nu voor een aantal openbare registers een datadialoog tussen de registerhouders en de hergebruikers te organiseren. Per register wil jij de mogelijkheden onderzoeken waarbij zowel de wens van openbaarheid en maatschappelijk hergebruik als de bescherming van persoonsgegevens gerespecteerd worden. Eind 2025 wil hij de Kamer informeren over de uitkomsten van de datadialogen en de vervolgstappen.
Datadialoog
De Datadialoog is een wetenschappelijk onderbouwde methode, ontwikkeld door het programma Realisatie IBDS (Interbestuurlijke Datastrategie), waarbij een gesprek gevoerd wordt over de ethische aspecten van een datatoepassing. Dit ethische gesprek moet leiden tot onderbouwde afwegingen en handelingsopties, waarmee een besluit over datagebruik helder gemotiveerd kan worden.
Lees ook: