De Best Gejat prijs gewonnen! Door Zaanstad en Haarlem. Sindsdien staat de telefoon roodgloeiend. Gemeenten, maatschappelijk partners en bewonersinitiatieven zijn benieuwd naar de participatiemaatschappij die in Haarlem allang bestaat. Met BUUV bieden we al bijna 4 jaar een platform voor de burger om zelf zijn zaken te regelen.
De Best Gejat prijs gewonnen! Door Zaanstad en Haarlem. Ik moest even aan de naam wennen, maar hij slaat de spijker op zijn kop. De prijs van KING, die wordt uitgereikt tijdens het jaarlijkse #kingcongres, stimuleert gemeenten om van elkaar te leren en niet steeds opnieuw het wiel uit te vinden. De gemeente Zaanstad is de eerste die het Haarlemse BUUV extern (buiten de gemeente Haarlem) ‘jatte’ en live is gegaan.
Sindsdien staat de telefoon roodgloeiend. Gemeenten, maatschappelijk partners en bewonersinitiatieven zijn benieuwd naar de participatiemaatschappij die in Haarlem allang bestaat. Met BUUV bieden we al bijna 4 jaar een platform voor de burger om zelf zijn zaken te regelen, een infrastructuur met een effectieve website www.buuv.nu voor gratis vraag en aanbod van zorg en hulp en een team van sociaal makelaars, dat mensen en organisaties verbindt en aanzet tot actie.
De nieuwe taken die op de gemeente afkomen en de veranderingen die ze met zich meebrengen, vragen om een andere manier van denken; actief, ambitieus, kwaliteitsgericht en mensgericht. BUUV is daar een product van. Maar er is meer. Door BUUV hebben we al heel vroeg geleerd over onze eigen grenzen te kijken; 1400 km verderop, in Budapest bijvoorbeeld.
In juli 2013 hebben we daar ons licht opgestoken bij een internationaal gezelschap van sociaal entrepreneurs. Voor Haarlem vertegenwoordigde ik met een team, BUUV als 1 van de 16 finalisten in het Social Innovation Tournament, een initiatief van de European Investment Bank.
De deelnemers uit diverse Europese landen presenteerden vol enthousiasme hun oplossingen voor de sociale uitdagingen van de economische recessie en vergrijzing. Het ene idee was nog vindingrijker dan het ander, voorzien van een nog slimmer business idee.
In de voorbereiding naar de finale kregen we een masterclass aangeboden, waarin we onze eigen pitches konden oefenen. We werden tot het uiterste gedreven om tot een nog betere performance te komen. Iedereen leefde met elkaar mee en kwam met suggesties om elkaars initiatief te versterken. Die gedeelde spirit voelde als een warm bad. Nee, we hebben niet gewonnen, maar onze nominatie kreeg een gouden randje door de schat aan ideeën en ervaringen die we hebben opgedaan.
Ter inspiratie.
Het Zweedse Mattecentrum (www.mattecentrum.se) geeft met honderden vrijwilligers aan maar liefst 140.000 jongeren gratis wiskundebijles. Mattecentrum krijgt heel veel aandacht door allerlei ludieke mediagenieke acties. Zo stuurden ze een mail aan alle parlementsleden met een wiskundige vergelijking en de vraag of het parlementslid deze vergelijking kan oplossen. (Zo ja: kom ook wiskundebijles geven! Zo nee, kom wiskundebijles volgen!) De initiatiefnemer is een landelijke bekendheid, waarmee de actie meteen landelijke aandacht trok. De parlementsleden hebben inmiddels beloofd een keer wiskundebijles te geven.
Melkproducenten stelden melkpakken beschikbaar om de boodschap te verkondigen. McDonald’s sponsort het Mattecentrum en faciliteert wiskundebijlessen op zaterdagen in hun filialen. Bovendien werd een themanummer van de Donald Duck in Zweden gewijd aan wiskundebijles en kwam de initiatiefnemer in de stripverhalen terug als stripfiguur.
Een ander Zweeds initiatief InBelly (www.inbelly.se), ontwierp een app, waardoor we leren over de schadelijke gevolgen van voedseladditieven en waardoor consument en industrie geprikkeld worden om alternatieven te kiezen.
De deelnemers uit Roemenie, die de milieuprijs wonnen, halen in hun hoofdstad dozen oud papier op bij bedrijven. Die dozen zouden moeten worden gerecycled, maar dat gebeurt nog niet. De dozen worden met bakfietsen opgehaald (geen vervuiling), bemand door mensen met een verstandelijke beperking (sociale innovatie). Bedrijven betalen voor de service, waarmee ze het geheel financieren en het milieu redden. Dus: deze mensen hebben geen dagbesteding bij een verstandelijk gehandicapteninstituut nodig, doen werkelijk mee aan de samenleving én voegen waarde toe.
De Deense deelnemers demonstreerden flexibele straatplaten, waarmee tijdelijk en direct fietspaden in steden kunnen worden aangelegd. ‘Spanje’ instrueert met haar project ‘TUTOR-THIS’ verstandelijk gehandicapten op de werkplek met een smartphone. De gehandicapten vinden zo’n smartphone cool én de smartphone helpt te onthouden wat ze moeten doen of hoe ze het moeten doen (schoonmaakwerk).
Wij waren met BUUV de enige gemeente in de finale. De overige finalisten waren allen social entrepreneur, een eyeopener. Blijkbaar vindt sociale innovatie vooral onder sociaal entrepreneurs plaats(?). Ze bereiken in elk geval maatschappelijke effecten die wij als gemeente ook proberen te bereiken, maar met creatievere slimmere business modellen, de inzet van sociale media en andere soorten media en communicatie. Ook zónder de inzet van gemeenschapsgeld (dat wij gebruiken als business model) kunnen dus (deels dezelfde) maatschappelijke effecten bereikt worden! Slim samenwerken lijkt het credo. Én als overheid kunnen wij leren van de aanpak en de innovatieve kracht van social entrepreneurs. Laten we die uitdaging aangaan, zodat in de volgende finale er nog meer overheden met goede concepten deelnemen. En wie weet, gaan we als overheid ook nog een keer de ondernemers verslaan!
Wil je als gemeente je blik verruimen, inspiratie opdoen en ándere perspectieven exploreren? Neem dan eens een kijkje over de (gemeente-)grens. Ik kan het van harte aanbevelen!
Heleen Agterhuis, gemeente Haarlem.
Meer weten over BUUV: www.buuv.nu
Meer weten over de Europe Innovation Bank of het Social Innovation Tournament: www.eib.org www.eib.org/infocentre/search.htm
(tot 28 april a.s. aanmelding voor 3e editie SIT)
