UWV bouwt aan een algoritmeregister. Doel is een overzicht te publiceren van alle algoritmes die de uitvoeringsorganisatie gebruikt bij haar dienstverlening. Hierin wordt per algoritme zo begrijpelijk mogelijk beschreven wat het doel is, welke gegevens worden gebruikt en hoe deze gebruikt worden. Versie 1.0 is 3 oktober jl. online gepubliceerd.
UWV wil alle algoritmes die het gebruikt in het algoritmeregister opnemen. | Beeld: Shutterstock
UWV beschikt over belangrijke data van mensen. De verwerking van die gegevens gebeurt in toenemende mate geautomatiseerd met behulp van algoritmes, een vooraf bepaalde set regels of stappen die leidt tot een besluit of berekening. Om dit transparant en ethisch verantwoord te kunnen moet duidelijk zijn wat ‘er onder de motorkap gebeurt’ bij een algoritme.
Kopgroep
UWV is al enige tijd geleden met een kopgroep van van (semi-)publieke organisaties, waaronder Kadaster, Politie en Gemeente Rotterdam, gestart met de ontwikkeling van een algoritmeregister. Deze kopgroep is een actieve community van overheden die zich hard maken voor verantwoorde inzet van algoritmes in hun organisatie.
Met de publicatie van het algoritmeregister loopt UWV vooruit op wetgeving die naar verwachting de komende jaren ontwikkeld wordt. Het streven is om uiteindelijk alle algoritmes die UWV gebruikt in het algoritmeregister op te nemen.
Versie 1.0
In de eerste versie van het algoritmeregister geeft UWV een toelichting op drie algoritmes:
- Risicoscan Verblijf Buiten Nederland: een applicatie die UWV-medewerkers laat weten welke klanten tijdens hun WW-uitkering in het buitenland zijn. En zich misschien niet houden aan de regels die voor een WW-uitkering gelden. De risicoscan geeft verschillende gedragskenmerken een score. Op basis van deze score volgt een bericht aan de medewerker. Die bepaalt of verder onderzoek nodig is.
- Klantapplicatie WW: om snel en eenvoudig een WW-uitkering aan te vragen via Mijn UWV. De applicatie gebruikt gegevens als leeftijd, inkomen, arbeidsverleden en uitkeringsgegevens vanuit verschillende overheidssystemen.
- Claim Beoordelings- en Borgingssysteem (CBBS): een systeem om te beoordelen of iemand (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt is en recht heeft op een uitkering.
Goed initiatief . . .
Een spionagetool dus eigenlijk… Dus voor een paar (mogelijke) overtreders, gaan we alles en iedereen door algoritmes laten filteren. Gevaarlijke ontwikkeling!
Inderdaad mooie stap welke UWV maakt. Ook zie je het gelijk misgaan bij de risicoscan verblijf buiten Nederland. Iedereen is verdacht en worden gedragskenmerken van iedereen bijgehouden voor de risicoscan verblijf buitenland. Dit lijkt mij niet proportioneel(inderdaad een spionagetool, stel we zo voor dat de social media flink gescanned en opgeslagen wordt). Daarnaast wordt niet specifiek gemaakt welke info wordt bijgehouden omdat dit geheim is. Zo is een controlerende functie onmogelijk en heeft dit register geen zin. Worden bijvoorbeeld mensen met een twee paspoorten gevolgd omdat dan het risico dat je dan in het buitenland verblijft groter is?
Verder kan ik me niet voorstellen dat het UWV slecht 3 algoritmen heeft. Hoe groot is de data analyse afdeling eigenlijk bij UWV?
Misschien kijk ik niet goed, maar ik kan eigenlijk geen algoritmen vinden in het register. Er staat wel een beschrijving van de applicaties in, maar niet welke beslis- of rekenregels die dan precies gebruiken om tot een beslissing te komen. Het zou mooi zijn als die ook opgenomen zouden worden.
Dit zijn inderdaad geen algoritmes, maar het betreft enkel algemene gegevens over de werking van deze systemen; waarvan de Centrale Raad van Beroep in het geval van CBBS al in 2004 (sic!) heeft aangegeven dat dit inzichtelijk moet worden gemaakt voor betrokkenen. Dus in die zin is er weinig nieuws onder de zon. Publicatie van de beslis en rekenregels (of van de volledige broncode) lijkt me 20 jaar na de invoering van CBBS hoog tijd worden. Dan kunnen de betrokkenen eindelijk zien hoe het besluit over hen tot stand is gekomen.