We komen steeds verder met de opschaling van innovatieve projecten bij gemeenten. Twee zijn inmiddels zover dat ze een landelijke voorziening worden.
Landelijke webdiensten voor gemeenten, ontwikkeld door en met gemeenten en met ondersteuning van VNG/KING, zorgen voor een efficiënte digitale overheidsdienstverlening. Het zijn concrete resultaten van de Digitale Agenda 2020.
‘Collectiviseren kun je leren’ stelt Ruud de Vries, wethouder Vlaardingen en ambassadeur voor de Digicommissaris, in zijn blog op VNG.nl. Daar begint het inderdaad op te lijken. We komen steeds verder met de opschaling van innovatieve projecten bij gemeenten. Twee zijn inmiddels zover dat ze een landelijke voorziening gaan worden. Deze twee bereiden bovendien de weg voor andere diensten, die we nu veel sneller kunnen ontwikkelen.
Landelijke webdienst
Het gaat om Digitale Aangifte Overlijden (DAO) en de Digitale Verhuisservice. Voor beide geldt dat er een landelijke webdienst komt die gemeenten kunnen gebruiken voor hun dienstverlening aan respectievelijk (uitvaart-)ondernemers en burgers. Burgers kunnen via MijnOverheid hun verhuizing doorgeven, op een webformulier waarop – nadat ze hebben ingelogd met DigiD – hun gegevens en die van hun huisgenoten al zijn ingevuld, dankzij de koppeling met de BRP. Uitvaartondernemers vullen via het Ondernemingsdossier (waarop ze inloggen met eHerkenning niveau 2+) een digitaal formulier in, dat vervolgens met de bijbehorende documenten aan de betreffende gemeente wordt gestuurd. Ze hoeven niet meer naar het gemeentehuis om aangifte te doen, wat hen ruim 1,5 uur per aangifte bespaart.
Leveranciers aan zet
De webdienst voor DAO is al beschikbaar, gemeenten kunnen er op aansluiten. Honderddertig gemeenten hebben interesse; wij ondersteunen hen vanuit VNG/KING met de implementatie, onder meer door een online leeromgeving waarin we de aansluiting en aanpassing van de interne processen stap voor stap uitleggen. De Verhuisservice is eind oktober beschikbaar voor alle gemeenten, via MijnOverheid. Vanaf eind augustus nodigen we vanuit VNG/KING leveranciers uit om offertes uit te brengen voor deze webdienst. We schrijven niet voor hoe die eruit moet zien, maar stellen randvoorwaarden voor onder meer beveiliging en toegang. We laten het aan het innovatievermogen van leveranciers om deze webdienst te maken en aan te laten sluiten bij de wensen van de burgers. Voor het beoordelen van de oplossing maken we gebruik van een burgerpanel.
MijnOverheid voor transacties
Natuurlijk ben ik er trots op dat we nu twee projecten via de methode van innovatief standaardiseren in dienstverlening tot een landelijke voorziening hebben kunnen opschalen. Los van dat dit een verbetering van deze specifieke dienstverlening is, zijn beide projecten van groot belang omdat we nu sneller meer landelijke voorzieningen kunnen aanbieden. DAO maakt de weg vrij voor standaardisatie van ondernemersdienstverlening: dit soort dienstverlening is voor gemeenten afzonderlijk vaak niet groot genoeg om vergaand te digitaliseren. Als we het samen doen, dan wordt dat wel aantrekkelijk. Zoals DAO volgen er dus meer. Voor de Verhuisservice ging de meeste tijd zitten in het geschikt maken van MijnOverheid voor transacties en het gebruik van de BRP voor landelijk beschikbaar gestelde digitale diensten. Nu dat is geregeld kunnen straks meer transacties gebruikmaken van dit digitale loket. Zoals het aanvragen van uittreksels, het doorvoeren van naamswijzigingen in de BRP of het doorgeven van inkomenswijzigingen bij een bijstandsuitkering. Ik zeg niet dat we concreet deze transacties gaan digitaliseren; we zullen de komende tijd zo’n twintig webdiensten kiezen die we op deze manier standaardiseren. En dat kan snel: VNG/KING bepaalt samen met de gemeentelijke werkgroepen en koepelorganisaties zoals VDP en NVvB wat er in het webformulier hoort, zetten de vraag uit in de markt, drie weken daarna hebben we een leverancier geselecteerd en drie weken daarna is de webdienst beschikbaar voor alle gemeenten.
Meedoen mag
Dat is een ambitieuze, maar haalbare planning, waarmee we vaart maken met het digitaliseren en daarmee efficiënter maken van gemeentelijke dienstverlening. Gemeenten hoeven deze voorzieningen niet te gebruiken, maar ik verwacht dat velen dat wel zullen doen als ze zien wat het hun en hun inwoners aan tijd en/of geld oplevert. Zoals met de gezamenlijke inkoop van mobiele telefonie is gebeurd: dat bespaart gemeenten samen miljoenen euro’s, dus je moet wel een heel goede reden hebben om er niet aan mee te doen. Gemeenten lijken klaar voor meer collectivisering, zo bleek ook op het recente VNG-congres, waar de overgrote meerderheid instemde met de voortzetting van de Digitale Agenda 2020. Gemeenten kiezen daarmee voor meer samen doen. Hoe dat concreet in de praktijk werkt laten deze nieuwe landelijke webdiensten zien.
