Van wet naar loket: waar gaat het mis?

Al deze wijzigingen hebben een grote invloed op de diensten en producten van uitvoeringsinstanties. Tegen de tijd dat de ene wetswijziging is doorgevoerd, wordt de volgende verandering alweer aangekondigd. Dit levert verschillende knelpunten op in het proces van wet naar loket.

Uitkomst vaak anders dan beoogd resultaat


Om de wet- en regelgeving juist te vertalen naar producten en diensten, intern beleid en processen wordt handmatig een groot aantal regels opgesteld. Het implementeren van een nieuwe wet of wijziging start – in verband met de strakke deadline – vaak snel maar heeft een lange doorlooptijd. Alle relevante informatie, zoals de beslissingen, wetten, scenario’s en uitzonderingen, wordt niet of niet op de juiste manier, vastgelegd. Het resultaat is dat het implementatieproces handmatig werk vergt van verschillende afdelingen. Hierdoor verloopt het proces van wet naar loket steeds weer op andere wijze en is de uitkomst regelmatig afwijkend van het vooraf beoogde resultaat. 


Beleid staat centraal in plaats van het effect van dat beleid


De nieuwe wet of wijziging komt met een bepaalde doelstelling voor ogen of beoogd effect tot stand. Een doel dat bij de sturende politiek vormt krijg, maar eenmaal in de praktijk vaak die vorm verliest. Want zodra het implementatietraject eenmaal van start gaat, wordt het doel vaak uit het oog verloren. De prioriteit is vaak het tot uitvoer brengen van de nieuwe wet of wijziging voor de deadline. Terwijl de volgende vraag altijd leidend zou moeten zijn: hoe kunnen we ervoor zorgen dat de wijziging het gewenste effect heeft op onze dienstverlening?


Door de bomen het bos niet meer zien

Het implementeren van wet- en regelgeving wordt bij veel overheidsorganisaties nog soms zonder structuur opgepakt. Vaak is na afloop niet meer duidelijk welke regels om welke redenen en in welke systemen en processen zijn ondergebracht. Het gevolg is dat organisaties vaak niet meer kunnen toelichten waarom een bepaalde wet op een situatie van toepassing is. De bomen zijn dan al snel niet meer door het bos te zien. Bovendien maakt een dergelijke aanpak het traject voor het doorvoeren van gewijzigde wetgeving erg complex, kostbaar én niet herhaalbaar.

Daarnaast raakt het proces van analyseren tot implementeren van een nieuwe wet of wetswijziging de complete keten binnen de uitvoeringsinstanties. Elke afdeling binnen de keten concentreert zich op de wijzigingen die op hun eigen diensten en producten van toepassing zijn. Het traject verloopt vaak nog aan de hand van watervalaanpak, waarin vooraf alles wordt gespecificeerd. Wanneer er vertraging ontstaat bij één van de afdelingen, wordt het live gaan van de totale dienst vertraagd.

Teveel hooi op de vork


Bij het ontwerpen van een nieuwe wet of een wetswijziging streven uitvoeringsinstanties vaak direct naar volledigheid. Dat terwijl die volledigheid vaak zorgt voor vertraging. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen bijvoorbeeld uitzonderingen en meest voorkomende zaken. Hierdoor worden ook uitzonderingen direct in het implementatietraject meegenomen. Met als gevolg nóg langere doorlooptijden, waardoor de burger of het bedrijf te laat gebruik kan maken van de dienst of het product op basis van de geldende wet- en regelgeving. 


Gelukkig staan er nieuwe aanpak en technologieën klaar om ons hiermee te helpen. De oplossing is een aanpak en software voor het transparant en herleidbaar doorvoeren van wetten en regelingen naar uitvoering. Een goed georganiseerde regelbeheersing van bron tot loket maakt de ontelbare bedrijfsregels, productdefinities en ontwerpspecificaties beheersbaar en zorgt ervoor dat kennis geborgd wordt. Een dergelijke aanpak is dé manier om wendbaar te zijn in een continu veranderende omgeving. Het draagt bij aan de transparantie, efficiëntie. Dat resulteert in een betere dienstverlening aan burgers en bedrijven.

Meer weten over het omzetten van de knelpunten naar kansen? Lees ons visiepaper ‘Van wet naar loket’.