Op 15 mei werd ik 55 jaar. Op 17 mei kreeg ik een brief van ‘bevolkingsonderzoek Oost’. Binnenkort kan ik een oproep verwachten voor een bevolkingsonderzoek darmkanker. Als baby mocht ik met poepluier naar het consultatiebureau en nu mag ik de ‘ontlastingtest’ doen. Op vier verschillende plaatsen moet ik in mijn ontlasting prikken met een staafje en dat staafje moet ik in een buisje doen en opsturen in een envelop naar een laboratorium. Toch stuur ik met gemengde gevoelens mijn buisje op.
Wat leven we toch in een prachtig land met een verzorgingsstaat waar inwoners van andere landen jaloers op kunnen zijn. Ons sociaal systeem is er één waarin de staat primaire verantwoordelijkheid draagt voor het welzijn van zijn burgers, zoals in kwesties van gezondheidszorg, onderwijs, werkgelegenheid en sociale zekerheid. Prachtig! Als inwoners van Nederland zijn we hieraan gewend geraakt. Van ‘wieg/consultatiebureau via ontlastingstest tot het graf’. Dit legt echter ook een zware verantwoordelijkheid bij de overheid. Als je verantwoordelijk bent voor gezondheidszorg, onderwijs, werkgelegenheid en sociale zekerheid, moet je de uitvoering van die taken ook wel zeer secuur doen. De gevolgen van fouten bij zulke belangrijke onderwerpen zijn immers groot.
Daarom schrok ik toen er eind mei op RTL Nieuws een artikel verscheen met de kop: ‘Fout bij bevolkingsonderzoek darmkanker’. Het RIVM heeft een ernstige fout ontdekt bij het bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Honderden mensen die hun thuistest in 2014 en 2015 hebben gedaan en te laat hebben ingeleverd, hebben geen uitslag gekregen door een fout in het computersysteem. Bij 35 mensen ging het om een ‘ongunstige’ uitslag, maar deze mensen hebben dus niets gehoord. Volgens staatssecretaris Paul Blokhuis is het een ‘ongelooflijk stomme fout.’ De woordvoerder van het KWF zegt zelfs dat ze ervan uitgaan dat het niet nog eens gebeurd: “We begrijpen dat het om een administratieve fout gaat. We gaan ervan uit dat dit niet nog eens gebeurt. We hopen dat mensen wel de screening blijven doen. Het is een belangrijke test met een grote gezondheidswinst. Dus dit incident zal hopelijk mensen niet weerhouden er aan mee te doen.”
Laten we inderdaad hopen dat dit soort fouten in de toekomst voorkomen wordt. De overheid heeft de plicht om de geautomatiseerde systemen zo in te richten dat deze fouten voorkomen worden. Bijvoorbeeld met een goed zaaksysteem met o.a. termijnbewaking dat deze fouten voorkomt. Bovendien zorgt een dergelijk systeem dat het gehele proces een stuk efficiënter en persoonlijker uitgevoerd kan worden.
Ik ga er van uit dat de staatssecretaris Paul Blokhuis het niet laat bij deze woorden, maar uitvoerende instanties aanspoort om de ‘computersystemen’ die de schuld krijgen, structureel te verbeteren. Door een systeem te implementeren wat geen geld kost, maar geld oplevert. Dus winst voor de gezondheid van inwoners, voordeliger, klantvriendelijker en persoonlijker. Dan kan ik met een gerust hart de envelop met het buisje opsturen naar het lab.
Wat houdt ons tegen?