Wat doet Nederland om digitale afhankelijkheid te verkleinen?
Volgens staatssecretaris Zsolt Szabó van digitalisering hebben we 25 jaar geleden in Europa een afslag gemist. De Tweede Kamer wilde graag weten wat hij doet om alsnog op de goede route te komen en de digitale afhankelijkheid van Europa te verkleinen.
Cloudsoevereiniteit
Waaruit bestaat de Nederlandse inzet om Europa digitaal autonomer te krijgen? Het was een van de vragen die tijdens het Commissiedebat Desinformatie en digitale inmenging op donderdag 16 januari in verschillende vormen terugkeerde.
Wat is dat precies, autonomie of soevereiniteit? Met betrekking tot de cloud is dat nooit zo precies onder woorden gebracht. Een motie van Henk Vermeer (BBB) om daar in de nieuwe Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS) eens en voor altijd duidelijkheid aan te geven is net aangenomen. De staatssecretaris geeft aan dat het tijd wordt dat de cloud strakker wordt aangestuurd, mede naar aanleiding van de conclusies uit het rapport van de Algemene Rekenkamer over het gebruik van de cloud door de rijksoverheid.
Digitale gemeenschapsgoederen
In antwoord op vragen van onder meer Barbara Kathmann (GroenLinks-PvdA), Marieke Koekkoek (Volt) en Martijn Buijsse (VVD), zegt Szabó dat hij wil investeren in Europese digitale infrastructuur. Nederland wil samen met Frankrijk, Duitsland en Estland een Europees consortium oprichten, dat samenwerkt rond digitale gemeenschapsgoederen. Dat komt als een aangename verrassing voor sommige aanwezige Kamerleden, maar werd in feite in juni 2024 al aangekondigd. ‘Het doel is te komen tot een meer weerbaar Europees online ecosysteem, waarbij bijvoorbeeld privacy, transparantie, keuze vrijheid centraal staan,’ aldus de staatssecretaris tijdens het debat. Hij belooft hier in het voorjaar een aparte brief aan te wijden.
Open source-oplossingen
Daarnaast heeft de CIO Rijk met zijn Franse en Duitse collega’s een intentieverklaring getekend voor gezamenlijke open source-oplossingen. Szabó, in het verleden een open source-scepticus, wil graag met de open source community om de tafel om zijn kennis te delen, want ‘een kwart eeuw open source-beleid heeft geleid tot niet al te veel successen om over te nemen.’ Hij verwacht dan ook niet dat het vergroten van de successen van de ene dag op de andere zal gebeuren.
Ook worden er stappen gezet in het kader van de Verordening Interoperabel Europa voor harmonisering qua standaarden en IT-architectuur. Standaardisering is één van de onderwerpen die als een soort overkoepelende laag over de nieuwe Nederlandse digitaliseringsstrategie ligt. Die strategie kan volgens de staatssecretaris op grote belangstelling uit de ons omringende landen rekenen. Nederland wil hierin zo veel mogelijk met Europese bondgenoten optrekken.
Geen kader voor sociale media
Er komt geen kader voor overheden en bewindspersonen om te bepalen van welke sociale media ze wel of geen gebruik moeten maken. Kathmann had gevraagd of de staatssecretaris dit overweegt, maar die geeft aan dat hij ze daarin zo veel mogelijk de vrije keuze wil laten. Op de vraag of hij stopt met platformen die haat stimuleren, zegt hij: ‘We gaan ervan uit dat ze zich houden aan de DSA (digitaledienstenverordening – red) en dat de Europese Commissie dit ook handhaaft.’
Lees ook: