WEF: mensenwerk zonder hulp van technologie wordt zeldzamer
In 2030 wordt nog maar een derde van het werk gedaan door mensen zonder hulp van technologie. Dat staat althans in het Future of Jobs Report 2025 van het World Economic Forum. De voorspelling is gebaseerd op een grootschalige enquête onder meer dan 1000 werkgevers uit 55 landen.
Minder puur menselijke arbeid
Bedrijven verwachten de komende vijf jaar steeds meer te automatiseren. Daardoor zou in 2030 nog maar een derde van alle werkzaamheden door menselijke arbeid worden uitgevoerd. In Nederland werd het onderzoek uitgevoerd door het Amsterdam Centre for Business Innovation (ACBI) van de Universiteit van Amsterdam. Projectleider Henk Volberda, hoogleraar strategie en innovatie aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van ACBI, stelt in een toelichting op het rapport: ‘een derde van de menselijke arbeid zal worden overgenomen door technologie en een derde zal worden uitgevoerd in samenwerking met technologie.’
Nieuwe banen
Door digitalisering, kosten van levensonderhoud en de energietransitie zijn er tegen 2030 grote veranderingen op de arbeidsmarkt zichtbaar, aldus het rapport. Er komen 19 miljoen banen bij en tegelijkertijd worden er 9 miljoen verdrongen. Naar verwachting is AI en informatietechnologie goed voor de creatie van 11 miljoen nieuwe banen. Robotica en autonome systemen, die je met wat goede wil ook onder AI en informatietechnologie kunt scharen, zullen de grootste netto-verdringer van banen te zijn, met een netto daling van 5 miljoen banen.
Specialisten
Volgens het WEF zal de structurele transformatie van de arbeidsmarkt tussen nu en 2030 ongeveer 22 procent van de banen beïnvloeden. Over de werkgelegenheid is Volberda positief. Het resulteert ‘in een netto groei van 7% van de totale werkgelegenheid, wat neerkomt op 78 miljoen extra banen wereldwijd.’ Die extra banen bestaan wel grotendeels uit specialistische functies, zoals AI-experts en softwareontwikkelaars, specialisten in autonome en elektrische voertuigen, milieutechnici en ingenieurs in hernieuwbare energie.
Slecht nieuws is er voor administratieve en secretariële functies, van oudsher beroepen waarin veel vrouwen werkzaam zijn. ‘De grootste daling is naar verwachting te zien onder kassiers, loketmedewerkers, administratieve assistenten en directiesecretaresses.’ Deze voorspelling komt grotendeels overeen met die uit het New Work, New World onderzoek van Cognizant en Oxford Economics over de invloed van generatieve AI op de werkvloer.
Her- en bijscholing cruciaal
Het mag geen verrassing heten dat her- en bijscholing volgens de ondervraagden cruciaal wordt geacht. Organisaties zijn zich hier bewust van, zo valt uit het onderzoek af te leiden. Naar verwachting is 39 procent van de huidige vaardigheden van werknemers tussen 2025 en 2030 verouderd, aldus het rapport. Dat klinkt als veel, maar tijdens de pandemie in 2020 lag het percentage nog op 57 procent. Volberda schrijf de afname toe aan het groeiende aantal werknemers dat aanvullende trainingen, bijscholing of omscholing heeft gevolgd. ‘In de meest recente editie heeft 50 procent van de werknemers dergelijke bijscholing afgerond, een stijging ten opzichte van 41 procent in het rapport van 2023.’
Versnelling van automatisering
Nederlandse organisaties zetten meer dan gemiddeld in op een versnelling van automatisering van processen en taken. Dat is ook hard nodig, want het arbeidstekort wordt gezien als de belangrijkste uitdaging. Behalve op automatisering zetten Nederlandse bedrijven in op bijscholing en actief zoeken naar talent met nieuwe vaardigheden. Mede daardoor is het niveau van veroudering van kernvaardigheden samen met Denemarken wereldwijd het laagste ter wereld, aldus het rapport.
Het Future of Jobs Report 2025 van het World Economic Forum bundelt inzichten over de toekomst van werk op basis van een enquête onder meer dan 1.000 werkgevers. Samen zijn ze goed voor ruim 14 miljoen werknemers, verspreid over 22 industriële clusters en 55 economieën wereldwijd.
Lees ook:
