De invoering van de Omgevingswet wordt opnieuw uitgesteld. Het Digitaal Stelsel Omgevingswet is gevoelig voor storingen en het landelijk systeem ligt er regelmatig uit voor onderhoud. Tot ergernis van overheden en leveranciers die de systemen moeten testen. Al tijdens een deskundigenoverleg in de Eerste en Tweede Kamer bleken grote verschillen tussen deze kritische geluiden en de optimistische toon in de Kamerbrieven.
Beeld:Shuitterstock
Lieuwe Koopmans, adviseur van plansoftwareleverancier Tercera dat 140 gemeenten, alle twaalf provincies en drie waterschappen begeleidt met de aansluiting op de landelijke voorziening van het DSO om hun plansystemen te testen, liet zich zeer kritisch uit in het deskundigenoverleg (november 2021). Met name bij het publiceren van ingewikkelde omgevingsplannen met veel geo-informatie ging tot nu toe veel mis, vertelde hij. Hij achtte uitstel van de Omgevingswet onvermijdelijk. “Overheden hebben veel meer tijd nodig om hun systemen te testen en meer technisch inzicht in de software te krijgen.”
Geo-specialist Annetje Knaap van softwarebedrijf GISkit is milder in haar kritiek dan Koopmans, maar zegt zich voor te kunnen stellen dat er in het werkveld behoefte is aan een extra halfjaar. “Het DSO is pas in het eerste kwartaal van 2022 klaar. Ik snap dat er vanuit technisch perspectief meer ruimte nodig is.”
Directeur Koos Seerden van Rho Adviseurs en vertegenwoordiger namens de brancheorganisatie van stedenbouwkundig adviesbureaus, had eveneens sterke twijfels over de nog resterende oefenperiode. “Het digitale gereedschap is nog niet af, dus de tijd tot 1 juli is te krap.” Zolang het parlement geen definitief invoeringsbesluit heeft genomen, waarschuwde Seerden, zullen de ruimtelijke adviesbureaus terughoudend blijven en zich focussen op projecten onder de bestaande wetgeving.
De DSO-organisatie (samengesteld uit teams vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het Kadaster en externe inhuur) erkende dat er te veel verstoringen zijn geweest. “Toch zagen we vanaf oktober het aantal storingen afnemen, ondanks dat het systeem intensiever werd gebruikt”, zei directeur DSO-realisatie Arco Groothedde. “Verstoringen zijn inherent aan het in gebruik nemen van dit soort grote systemen.” Met de publicatie van complexe omgevingsdocumenten met veel geografisch materiaal was inmiddels vooruitgang geboekt.
Lead productmanager Arie Duindam bij de Tactische Beheersorganisatie achter het DSO vulde aan: “Het DSO is niet één systeem dat je turn-key kunt bestellen. Het stelsel is uitgebreid en best complex met een landelijk systeem én de lokale software van overheden. In de praktijk pakt het soms anders uit dan we vooraf hadden bedacht.”
Beide heren zeiden de Kamer er volop vertrouwen in te hebben dat de datum van 1 juli nog haalbaar was. Veel functionaliteiten van het DSO zouden stabiel zijn, “een aantal technische componenten draait gewoon heel goed. Nu werken we hard aan de planketen met zijn complexiteit aan datasets. We hebben een optimalisatieslag gedaan en er vinden steeds bijstellingen plaats. De basistechnologie staat,” aldus Groothedde.
Eerste Kamerlid Mary Fiers (PvdA) liet na de hoorzitting desgevraagd weten zich te verbazen over de opvallend grote verschillen tussen het breedgedragen kritische geluid van de DSO-experts tijdens de deskundigenbijeenkomst versus de optimistische toon in de Kamerbrieven van demissionair minister Ollongren (BZK/Wonen, nu Defensie). “Daar zit toch wel een enorm gat tussen, en dat vind ik problematisch. Komen de signalen uit de praktijk niet door, denk ik dan?” Fiers pleit in elk geval voor een nieuw advies door het onafhankelijke Adviescollege ICT-toetsing (voorheen BIT) van het Rijk, voordat de senaat tot besluitvorming over kan gaan. Ze kon zich overigens voorstellen dat de minister, dan wel de VNG, de komende periode gaan schuiven en alsnog voor uitstel kiezen. En dat is “ondertussen ook gebeurd”;https://ibestuur.nl/nieuws/invoering-omgevingswet-voor-de-vijfde-keer-uitgesteld/.
Dit is een verkorte weergave van het artikel rond de kritische geluiden over de invoering van De Omgevingswet. Het hele artikel kunt u lezen in iBestuur Magazine #41 dat 20 januari jl. verscheen.
“Nog geen (gratis) abonnement? Meld u dan direct aan via deze link
