Overheid in transitie
Blog

Zet de ramen wijd open

Na vier jaar neem ik afscheid van Wigo4it. Het waren turbulente jaren, die begon met stevige twijfels over het bestaansrecht van het samenwerkingsverband, de besturing en de dienstverlening. Een belangrijke les uit deze periode: wees niet bang de ramen wijd open te zetten, zo weet je tenminste exact waar je aan toe bent.

Wees niet bang de ramen wijd open te zetten, zo weet je tenminste exact waar je aan toe bent.

Het waren turbulente jaren voor Wigoi4it. Pittig ook, voor de organisatie en dus ook voor mij.
Het was behalve een pittige, ook een leerzame periode die begon met een weinig opwekkende vergadering met de wethouders van de vier grote steden, onze product-eigenaren, die stevige twijfels hadden over het bestaansrecht van het samenwerkingsverband, de besturing en de dienstverlening.
Er werden diverse onderzoeksbureaus in huis gehaald om onze organisatie en onze ICT-systemen door te lichten. Het resultaat daarvan viel mij eerlijk gezegd nogal tegen. Hun (financiële) voorspellingen over de herbouw van systemen of aanpassingen van werkwijzen liepen bijvoorbeeld sterk uiteen. Op het dieptepunt van onze existentiële crisis hebben we professor Chris Verhoef benaderd om diepgaand onderzoek te doen naar Socrates, ons kernsysteem. Zijn conclusie: het probleem is niet zozeer Socrates als wel de wijze waarop we zijn georganiseerd met gemeenten. Het systeem, aldus Verhoef, is goed opgezet, onderhoudbaar en aanpasbaar en dus zeker niet einde levensfase. Het probleem zit vooral in de werkwijze en communicatie met de stakeholders waarbij de rollen van eigenaar en klant door elkaar heen lopen.

Dit traject leerde mij twee dingen. De eerste is: wees niet bang de ramen wijd open te zetten, zo weet je tenminste exact waar je aan toe bent. De tweede les is dat al lang(er) bestaande systemen niet per definitie vervangen dienen te worden. Socrates, bleek uit het onderzoek van Verhoef, kan met enige aanpassingen nog jarenlang mee. Megabedragen voor de herbouw zijn niet aan de orde.

Er volgde een periode van herbezinning over de eigen toekomst. Wat is de dienst die Wigo4it wil en kan leveren? Hoe verhoudt de dienstverlening zich tot de markt en tot verkoop van licenties of cloud-dienstverlening? We waren toen een jaar, stapels rapporten en tal van zeer lastige gesprekken verder. Hoe viel dit alles bestuurlijk te duiden?
Van het bestuur en de wethouders kreeg ik vorig jaar zomer de ruimte om een hervormingsplan op te stellen, samen met de bestuursvoorzitter.
Op basis van de bevindingen van Verhoef hebben we in twee maanden een plan van aanpak geschreven voor een Fit-for Purpose organisatie met een marktconform, gedifferentieerd aanbod. Met als kernpunten Software as a Service, de aansluiting op een private Cloud-omgeving, een ontschotte organisatie -you build it, you run it – en een nieuwe besturingsstructuur.
Dat heb ik uiteraard niet alleen gedaan. Naast Chris Verhoef hebben we ook externe marktpartijen om hulp gevraagd. De expertise van marktpartijen (in ons geval niet de usuals) leiden tot nuttige, vruchtbare inzichten. Wees niet bang, zet ook voor deze partijen de ramen open, was de derde les die uit de onderzoeksfase kan worden getrokken.

En nu dit alles is afgerond neem ik na vier jaar afscheid van Wigo4it. Misschien iets te vroeg, maar je kunt niet alles plannen in het leven. Per 1 september ga ik aan de slag als directeur-bestuurder bij de stichting Kennisnet en doe dat in de geruststellende wetenschap dat na een ingrijpende reorganisatie Wigo4it de toekomst met optimisme tegemoet kan zien. Er ligt een stevige nieuwe basis.
Ik wens mijn opvolger alle wijsheid toe. We zullen elkaar in de toekomst zeker treffen, want ook al lijkt mijn overgang van een IT-organisatie naar onderwijs groot, de raakvlakken zijn talrijk. Dat leg ik graag uit in een volgend blog.

Larissa Zegveld is algemeen directeur van Wigo4it, de coöperatie van de sociale diensten van Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht op het gebied van informatievoorziening. Ook is zij voorzitter van het Forum voor Standaardisatie, ingesteld door de Nederlandse overheid met als doel het gebruik van open standaarden in de publieke sector te stimuleren.

Plaats een reactie

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Registreren