Zorgen over het verlies van menselijke controle bij AI
Bijna twee derde van de Nederlanders maakt zich zorgen over het verlies van menselijke controle in het nemen van belangrijke beslissingen als het gaat om kunstmatige intelligentie.
Ondanks dat 68% van de Nederlanders neutraal of positief staat tegenover kunstmatige intelligentie (ook wel artificiële intelligentie of AI genoemd), maken mensen zich ook zorgen. Zo zegt 63% van de bevolking zich druk te maken over het verlies van menselijke controle in het nemen van belangrijke beslissingen. Dat blijkt uit onderzoek van Salesforce naar het Nederlands sentiment ten aanzien van de snelle ontwikkelingen van kunstmatige intelligentie onder bijna 1100 respondenten.
In een wereld waarin geen nieuws voorbij komt zonder dat het over kunstmatige intelligentie gaat nu de generatieve AI revolutie is toegeslagen, is er veel onzekerheid over de inzet ervan. Specifiek verlies van menselijke controle bij belangrijke beslissingen mag dan de boventoon voeren, ook maakt 57% van de ondervraagden zich zorgen over het verminderen van menselijke interactie waar dit gepaard gaat met het toenemen van sociale isolatie. Daarnaast geeft 55% aan bang te zijn dat AI verkeerde of misleidende informatie geeft. Hier spelen dingen als het eng vinden dat AI systemen plat zal leggen en dat robots de macht van de mens overnemen, een rol.
Opvallend is verder dat jongeren tot 30 jaar ongeveer net zo negatief (31%) tegenover de ontwikkelingen rondom AI staan als de leeftijdsgroep 50-59-jarigen (33%). Het minst negatief zijn de 30-39-jarigen: in deze groep laat slechts 16% zich negatief uit over AI. Uiteindelijk zegt slechts 6% van de Nederlanders totaal geen zorgen te hebben om kunstmatige intelligentie.
Reinier van Leuken, Director of Product Management bij Salesforce in Nederland is van mening dat er nu concrete stappen worden gezet richting Europese regels. Volgens Van Leuken zou dit tegelijkertijd een kans en een uitnodiging voor organisaties en overheden kunnen zijn om bewustzijn te creëren en samen te werken aan de maatschappelijke waarden en verantwoorde inzet van kunstmatige intelligentie.
Efficiëntie en gemak dankzij AI
Ondanks alle zorgen ziet driekwart van de ondervraagden ook de voordelen van AI. Nederlanders verwachten door AI meer comfort en gemak in het leven (48%). Denk hierbij aan slimme verlichting of slimme meters. Op de tweede plek staat het verbeteren van mobiliteit (45%), bijvoorbeeld door slimme navigatie die files en omleidingen omzeilt. Daarnaast zegt 42% dat AI leidt tot betere toegang tot informatie en kennis, met bijvoorbeeld het vertalen, herformuleren of samenvatten van teksten.
Bijna de helft van de ondervraagden (47%) geeft aan dat AI ervoor zorgt dat ze efficiënter kunnen werken. Zo zeggen mensen dat AI tijd en ruimte vrijmaakt voor mensen om zich te richten op primaire werkprocessen zonder dat ze zich hoeven te richten op banaal werk’. Daarnaast geeft ruim een kwart (26%) van de ondervraagden aan dat betere dienstverlening van bedrijven en instanties een groot voordeel is van AI.
Bijna twee derde (65%) van de Nederlanders zegt wel dat de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) beter gereguleerd moet worden. Slechts 1 op de 7 Nederlanders zegt voldoende of volledig op de hoogte te zijn van de wet- en regelgeving rondom kunstmatige intelligentie.
Van Leuken is van mening dat AI processen kan automatiseren en verbeteren, maar het van essentieel belang is dat we als samenleving zorgvuldig afspraken maken over wat wel en niet mag.
Wordcloud met antwoorden die respondenten gaven op de vraag ‘welke woorden komen in u op bij de term ‘kunstmatige intelligentie’.
Over dit onderzoek
Dit onderzoek is in mei 2023 uitgevoerd door Panelwizard in opdracht van Salesforce Nederland. In totaal deden er 1074 respondenten mee.