Bedrijf opstarten zonder benodigde milieuvergunning of melding, of verzuimen energiebesparende maatregelen te nemen? Grote kans dat je er binnen de gemeente Eindhoven als bedrijf niet mee wegkomt. Om te voldoen aan bestaande wetgeving wordt er gebruikgemaakt van apps, die niet alleen zorgen voor een stuk verlichting van de werkzaamheden, maar ook voor een verrijking en duiding van de data.
Beeld: Shutterstock
Het is een woord dat de meesten niets zal zeggen: Activiteitenbesluit. Toch wordt er dagelijks mee gewerkt. Door bedrijven om precies te zijn. Zij hebben te maken met door de overheid opgelegde milieuregels en moeten in dat kader in bepaalde situaties een melding doen of een vergunning aanvragen. Bijvoorbeeld als het gaat om het opslaan van gevaarlijke stoffen, onderhouden van motorvoertuigen en het exploiteren van een horecabedrijf. In het Activiteitenbesluit staan die milieuregels beschreven en alle bedrijven hebben daar mee te dealen, behalve wanneer zij geen ‘inrichting’ zijn. Over het algemeen wordt gesteld dat ZZP’ers geen ‘inrichting’ zijn. Dat geldt ook voor het gros van de winkels, adviesbureaus of financiële holdings.
Milieu Navigator
Om een beeld te krijgen waar het hierover gaat, schetsen we de situatie in Eindhoven, een van de grotere gemeenten van het land (rond de 230.000 inwoners). Binnen de Brabantse gemeente staan circa 55.000 bedrijven ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KvK) en wekelijks vinden hier 500 tot 800 wijzigingen in plaats. Het huidige inrichtingenbestand bevat ongeveer 3500 bedrijven die onder de genoemde milieuwetgeving vallen. Maar hoe houdt je als gemeente zicht op alle bedrijven die zich vestigen in de gemeente? Om daar in te voorzien heeft de gemeente Eindhoven een app laten ontwikkelen (Milieu Navigator), waarmee verschillende soorten gegevens met elkaar vergeleken worden (onder meer vanuit de BAG, de WOZ en KvK), waardoor milieurelevante bedrijven eerder opvallen. De app is sinds begin 2017 operationeel en heeft zijn waarde al bewezen, aldus Melvin van Lieshout, senior inspecteur Milieutoezicht bij de gemeente Eindhoven.
Aanleiding was de vondst van een groot aantal chemicaliën in een loods bij een op het oog normaal bedrijf. Van Lieshout: “Dat bedrijf, netjes ingeschreven bij de KvK was ‘vergeten’ zich te melden bij de gemeente, ging failliet en op dat moment kwamen ook de chemicaliën boven water. Op dat moment hebben we ons de vraag gesteld hoe dat in de toekomst te voorkomen zou zijn en hoe ervoor te zorgen dat het ‘inrichtingenbestand’ actueel is en blijft. Dat heeft uiteindelijk geresulteerd in de app, waarbij meerdere databronnen zijn samengevoegd om een kaartlaag te creëren met bedrijven die nog niet zijn opgenomen in het inrichtingenbestand. De app is opgebouwd om te kunnen filteren op milieurelevante aspecten. Het is vergelijkbaar met die functie van Funda, zodat uiteindelijk snel en effectief de meest milieurelevante bedrijven boven water komen.”
Het werken met de app is makkelijk en houdt het behapbaar. Een kleine(re) gemeente zal vermoedelijk niet veel problemen hebben met het behapbaar houden van al die informatie, maar voor een gemeente met meer dan 55.000 inschrijvingen ligt dat anders. Van Lieshout: “Het uiteindelijke doel is dat je al die inschrijvingen in beeld hebt, zodat maandelijks alleen de relevante wijzigingen beoordeeld hoeven te worden, maar met honderden mutaties per week, is dat best nog een opgave. Deze tools ondersteunen ons in dat proces.”
Privacy
Een van de problemen bij het sneller in beeld krijgen van bedrijven waarvan vermoed wordt dat die (nog) niet voldoen aan gestelde eisen, is privacy. Niet iedereen mag zijn of haar informatie delen. Dat geldt voor interne en externe partijen en heeft onder meer te maken met de Belastingwet en de AVG. “Veel informatie die wij hebben zouden mensen van de afdeling Belastingen of de WOZ binnen onze gemeente goed kunnen gebruiken. Andersom geldt dat ook. Soms zijn wij op zoek naar gegevens van een gebruiker van een pand, maar lukt ons dat niet, terwijl de collega’s van bijvoorbeeld Belastingen die informatie wél hebben maar dat niet mogen delen. Dat is best wel eens frustrerend. Het zou ons werk nog makkelijker maken als wij die informatie wel mogen delen.”
Om de informatie toch te verrijken wordt er steeds vaker gebruikgemaakt van openbare informatie, bijvoorbeeld van zoekmachines of Google Street View. Ook zijn er plannen geweest om informatie af te halen van platforms als Facebook of Marktplaats, maar het ophalen van informatie vanaf die platforms is niet makkelijk. “Bij veel informatie op die sites staat geen adres, dus kom je nog niet verder. Onze basisbronbestanden zijn vooralsnog het belangrijkst en meest waardevol: de BAG, de WOZ, de gegevens van de Kamer van Koophandel en ons eigen inrichtingenbestand.”
Dat de door de gemeente Eindhoven gebruikte app iets speciaals heeft, is inmiddels ook andere partijen opgevallen. Zo heeft een omgevingsdienst de app reeds in gebruik genomen en is vanuit diverse plekken (omgevingsdiensten en gemeenten) in het land interesse getoond. Debet daaraan is ook de oproep geweest die gedaan is op de website van de Pilotstarter, een initiatief van de VNG.
Duurzaamheid
Ondanks het succes is het werken met de Milieu Navigator binnen de gemeente Eindhoven even op een ‘lager pitje’ gezet. Niet omdat er niet meer het belang van wordt ingezien, maar wel omdat een ander onderwerp net even iets meer aandacht vereist: duurzaamheid. Vanuit de Rijksoverheid zijn er via het Energieakkoord maatregelen opgelegd waaraan het gros van de bedrijven moeten voldoen, onder meer maatregelen om de CO2-uitstoot te verminderen. Ook voor deze opgave heeft de gemeente een app laten ontwikkelen. “De app die wij in het kader van de controles op de erkende maatregelen energie gebruiken, kan niet alleen de energiebesparing berekenen, maar ook de reductie van CO2. Vorig jaar zijn er circa 130 bedrijven bezocht en circa 100 rapportages opgesteld (“Niet ieder bedrijf hoeft te voldoen aan de wetgeving op het gebied van energiebesparing”).”
Melvin van Lieshout verwacht dat het aantal controles op de erkende maatregelen energie dit jaar op 150 tot 200 uitkomt. “Daarnaast doen we nog de hercontroles om te zien of de vorig jaar aangekondigde maatregelen ook daadwerkelijk genomen zijn. Dat zijn allemaal zaken die wij in de applicatie goed kunnen registreren.”
