Kijk niet vreemd op als de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in de komende maanden op de stoep van het gemeentehuis staat. De toezichthouder gaat steekproefsgewijs langs bij gemeenten om te zien hoe ze omgaan met persoonsgegevens en privacy van inwoners.
Op de goede weg helpen
Gemeenten gebruiken veel gegevens van hun inwoners en staan daarom in de bijzondere belangstelling van de privacywaakhond. AP-vicevoorzitter Monique Verdier: ‘Je moet erop kunnen vertrouwen dat de gemeente uiterst zorgvuldig met jouw gegevens omgaat. De AP ziet gemeenten hier soms nog wel mee worstelen.’ Ze benadrukt dat de steekproef bedoeld is om gemeenten op de goede weg te helpen en meer duidelijkheid te verschaffen. ‘Veel mensen kennen de AP van de boetes die we uitdelen; minder bekend is dat we veel van onze capaciteit inzetten om te helpen. Dat wordt nu hopelijk zichtbaarder.’
Er gaat veel mis
In het sectorbeeld Overheid 2024 uitte de AP kritiek op de Nederlandse gemeenten, die de informatiehuishouding vaak niet goed op orde hebben, maar wel gevoelig zijn voor de verlokkingen van nieuwe technologieën. Mede om deze reden vinden de steekproeven in 2025 plaats. ‘Als ik ze zou hebben, zou ik twee keer zo veel mensen op de overheid zetten, zo veel gaat er mis,’ zei Verdier in datzelfde jaar tegen iBestuur.
Drie punten
Wat kunt u verwachten als de toezichthouder op de stoep staat? Volgens de aankondiging draait de inspectie onder meer om drie punten:
- Hebben de gemeenten een volledig en actueel overzicht van alles wat zij met persoonsgegevens van inwoners doen? Gemeenten zijn wettelijk verplicht een zogenoemd verwerkingsregister bij te houden, maar in de praktijk lopen ze hiermee vaak achter.
- Brengen gemeenten eventuele privacyrisico’s goed in kaart voordat zij persoonsgegevens ergens voor gaan gebruiken?
- Hebben gemeenten hun interne privacytoezicht goed geregeld? Elke gemeente in Nederland moet een functionaris gegevensbescherming (FG) hebben, een interne, onafhankelijke toezichthouder die gevraagd en ongevraagd aan de bel kan trekken.
De AP deelt de bevindingen met de bezochte gemeenten en legt, indien nodig, uit hoe zij zaken moeten verbeteren. Het is de bedoeling dat ook andere gemeenten hiervan leren.
Lees ook:
