Datakabels onvoldoende bestand tegen handmatige graafwerkzaamheden
Het aantal beschadigingen door handmatige graafwerkzaamheden stijgt de laatste jaren, blijkt uit onderzoek in opdracht van Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI). Beschermende maatregelen blijken vaak niet voldoende en kwaliteitseisen ontbreken.
De digitale infrastructuur van Nederland blijkt kwetsbaar, niet alleen wat betreft de continuïteit en veiligheid van software en IT-systemen, maar ook als het gaat om de kabels in de grond die alle internetverkeer mogelijk maken. Volgens de RDI laat het aantal beschadigingen door handmatige graafwerkzaamheden de afgelopen jaren een stijgende lijn zien. Aanpassingen van werkmethodes blijken niet geholpen te hebben om deze trend te keren.
Kwetsbaarheid van datakabels
Ook grondroerders klagen over de kwetsbaarheid van datakabels. Zij worden immers aansprakelijk gesteld als een kabel beschadigd raakt door handmatig graafwerk, bijvoorbeeld met een schop. Bij zorgvuldig graven moet men vaak de bestaande infrastructuur eerst handmatig in kaart brengen voordat men begint met graven.
In opdracht van de rijksinspectie werd door Kiwa onderzoek uitgevoerd naar de kwaliteit van datakabels. Hieruit blijkt dat er grote verschillen zijn in de robuustheid van verschillende soorten kabels. Vooral ‘direct buried‘ glasvezelkabels en geblazen glasvezelkabels in losse microducts zijn minder bestand tegen een handmatige graafbeweging van een schop. Ook dunne coaxkabels blijken gevoelig voor schade.
Beschermende maatregelen
Datakabels kunnen op verschillende manieren beschermd worden, bijvoorbeeld door ze in een mantelbuis te leggen of af te dekken met beschermband. Echter, de praktijk leert dat band en lint geen permanente bescherming bieden, concluderen de onderzoekers. Een mantelbuis met dikkere PE wanden biedt wel de nodige bescherming tegen graafschade.
De Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuur (AVOI) bevat regels met betrekking tot het aanleggen, in stand houden en opruimen van kabels en leidingen. Deze verordening zou de overlast met betrekking tot werkzaamheden tot een minimum moeten beperken, maar blijkt in de praktijk geen garantie voor veilige graafwerkzaamheden. Gemeenten leggen de regels op verschillende manieren vast en hanteren ook andere voorwaarden om bijvoorbeeld de diepteligging van kabels te bepalen, schrijven de onderzoekers. Ook zijn in de verschillende handboeken geen technische specificaties van kabelconstructie en/of de slagvastheid van datakabels opgenomen.
Kwaliteitseisen
De conclusie ligt dan voor de hand. Er zouden kwaliteitseisen moeten komen voor datakabels en voor de beschermingsmethoden bij het aanleggen. Alleen zo kan de ondergrondse infrastructuur beter beschermd worden tegen handmatige graafwerkzaamheden. Momenteel zijn er geen normen met kwaliteitseisen, geen jurisprudentie en geen eisen door gemeenten gesteld op dit vlak. Ook binnen de sector zijn geen eisen bekend, aldus het Kiwa-onderzoek.
Lees ook:
- Samen Digitaal in de Ondergrond – iBestuur
- EZK: We moeten blijven investeren in datacenters, cloud en zeekabels – iBestuur
