Simone uit Amsterdam schrikt: heeft ze eerst een huis te veel en nu helemaal geen huis? Ze snapt er niets meer van.
In bijdrage #36 schreef ik over Simone. Zij kreeg een aanslag voor onroerende-zaakbelasting voor haar eigen huis met nummer 135, maar ook voor een ander huis in de straat met nummer 143. Ze wist aan te tonen dat ze het huis nooit in bezit had gehad door alle koopaktes van die woning te kopen bij het Kadaster tot voor de peildatum van de gemeente.
De rubriek Digitaal verdwaald toont opzienbarende en frustrerende ervaringen in de digitale wereld. Zelf een ervaring gehad? Mail ons!
Ze ontvangt daarop een verminderingsnota. Bij de specificatie staat nummer 143 vermeld met bedragen die in mindering zijn gebracht. Het nieuw vastgestelde bedrag van ‘het aanslagbiljet’ komt precies overeen met het deel van de vorige nota dat juist was en ze betaald had. Klaar denkt ze.
De gemeente Amsterdam bleek bereid om een kwaliteitsmedewerker te laten kijken wat er nu eigenlijk was mis gegaan. ‘Kwaliteit’ hield tot voor kort vooral in: onderzoek naar adresfraude. Sinds januari brengt de gemeente verbeteringen op het gebied van informatie onder de noemer kwaliteit.
Als gemeenten onroerende zaak belasting opleggen, doen ze dat op basis van de waarde van woningen. Drie soorten gegevens koppelen ze dan aan elkaar. Gegevens over eigendom uit het Kadaster worden gekoppeld aan gegevens uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen voor de straatnaam en aan gegevens over de gebruiker uit de Basisregistratie Personen. Dit gaat handmatig en niet gelijktijdig. Elke maand komen nieuwe gegevens van het Kadaster. Dat kan weken later zijn dan een huis is gekocht, al heeft een bewoner zich meteen ingeschreven.
Voordat Simone het huis kocht, was een verkeerde koppeling gelegd in een applicatie die inmiddels is vervangen. Daarom is niet na te gaan wat daar is gebeurd. Aanvankelijk maakte dat niet uit, omdat alle woningen van één eigenaar waren. Maar als Simone het huis koopt, wordt de fout niet gezien. En als Simone bezwaar maakt vertrouwt de gemeente erop dat haar data correct zijn. Een menselijke fout dus, zegt de gemeente, die vervolgens twee keer niet hersteld is.
Nu valt het Simone op dat ze nog geen aanslag heeft gehad voor het nieuwe jaar. Terwijl die er al maanden had moeten zijn. De gemeente verzekert haar dat die aanslag komt, al is niet helemaal duidelijk wanneer. Als het wat lang lijkt te duren, logt ze in op mijnoverheid.nl en kijkt bij haar WOZ-gegevens. Daar staat dat er geen WOZ-gegevens gevonden zijn. Helemaal geen. Ook niet van eerdere jaren. Daar schrikt Simone van. Heeft ze nu eerst een huis te veel en nu helemaal geen huis? Dan valt opeens geen nieuwe WOZ-aanslag in de bus, maar opnieuw een aanslag voor het jaar daarvoor. Met een ander bedrag. Maar geen nieuwe WOZ-aanslag…
Nu snapt ze er niets meer van. Gelukkig is de gemeente nu behulpzaam bij het uitzoekwerk. Wordt vervolgd.
Arjan Widlak is directeur en onderzoeker bij Stichting Kafkabrigade, een organisatie die onnodige bureaucratie opspoort en oplost. Arjan publiceert regelmatig over de impact van informatietechnologie op het openbaar bestuur.
Deze bijdrage is eerder (21 september 2019) geplaatst in Het Financieele Dagblad
