IEA waarschuwt voor explosieve groei energieverbruik door AI en datacentra

Datacentra verbruiken in 2030 wereldwijd ongeveer 945 terawattuur, ofwel dubbel zo veel energie als nu. De opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) is de voornaamste oorzaak, stelt het International Energy Agency (IEA) in een nieuw rapport. In Europa bedraagt de stijging zelfs meer dan 70 procent ten opzichte van 2024.

Over drie jaar verbruiken datacentra in de VS meer energie dan de producenten van energie-intensieve goederen zoals staal of cement. Datacentra zijn daar naar verwachting goed voor de helft van de verwachte groei in de elektriciteitsvraag. In Europa is de groei van het energieverbruik van datacentra met 70 procent ten opzichte van 2024 nog indrukwekkender. Maar door het relatief gering aantal Europese datacentra is het aandeel van Europa (45 TWh) in de wereldwijde toename gering. De VS en China zijn samen goed voor 80 procent van de wereldwijde toename.

Overheden aan zet

Overheden moeten haast maken met de capaciteitsuitbreiding van de elektriciteitsproductie en de uitbreiding en versterking van elektriciteitsnetten, volgens de auteurs van het IEA-rapport ‘Energy and AI’. Veel Europese landen zagen de afgelopen jaren een stagnatie of daling van elektriciteitsverbruik. Door de groei van AI en datacenters komt hier een einde aan: de elektriciteitsvraag in deze regio’s gaat weer toenemen.

Beleidsmakers moeten daarom stimulansen creëren die leiden tot efficiëntere en flexibelere datacentra en belemmeringen in de regelgeving wegwerken. Daarvoor is een gestructureerde dialoog nodig tussen technologiebedrijven, energiebedrijven en overheden om deze uitdagingen aan te pakken. De trend is overigens gunstig. Volgens EIA verbetert de Power Usage Effectiveness (PUE) van Europese datacentra van 1,45 in 2024 naar 1,29 in 2030, wat wijst op energie-efficiëntere infrastructuur​.

Veiligheid van energievoorziening essentieel

Overheden spelen ook een belangrijke rol in de beveiliging van de energievoorziening van dataverwerking. Naarmate dataverwerking belangrijker wordt voor het functioneren van het maatschappelijk leven, is de continuïteit van de energievoorziening essentieel. De ontwikkelingen in AI hebben zowel positieve als negatieve effecten op de energiezekerheid. Zo AI vergroot het risico op cyberaanvallen op energie-infrastructuren. De auteurs wijzen er bijvoorbeeld op dat het aantal aanvallen de afgelopen vier jaar is verdrievoudigd. Tegelijk bieden AI-ontwikkelingen ook nieuwe mogelijkheden om aanvallen beter te detecteren en af te slaan. Ambtenaren moeten volgens de IEA energiebeveiliging dan ook tot een van de prioriteiten maken in het AI-beleid.

Het rapport is opgesteld naar aanleiding van de besprekingen tijdens de Global Conference on Energy and AI in december vorig jaar en de AI Action Summit van februari.

Lees ook:

• Regievoering op planning datacenters is complexe aangelegenheid – iBestuur
• Omgevingsdiensten aan de slag met strengere aanpak datacenters – iBestuur
• EZK: We moeten blijven investeren in datacenters, cloud en zeekabels – iBestuur