AI-agents hebben de potentie om saaie en taaie processen te versnellen, om tijdrovende taken over te nemen en om te zorgen voor betere informatie- en communicatiestromen. Laten we daarmee tijd en energie vrijspelen voor burgers.
Dat digitale technologie veel vermag, staat niet ter discussie. Verschillende toepassingen zijn zo succesvol dat we bijna vergeten dat we ze niet altijd hebben gebruikt. Denk aan het digitale betalingsverkeer of de navigatiesystemen die we dagelijks inzetten. Bovendien verlopen ze zo soepel dat we over het hoofd zien dat er allerlei fysieke infrastructuur voor nodig is.
Maar goed gebruik van digitale technologie is geen vanzelfsprekendheid. Zo is e-mail voor veel mensen een bron van frustratie geworden, in plaats van een laagdrempelig communicatiemiddel. De smartphone zorgt ervoor dat jongeren, maar ook ouders en ouderen, voortdurend zijn afgeleid in hun bezigheden. En we kunnen niet ontkennen dat sociale media als X en TikTok bijdragen aan verwijdering en verdeeldheid in onze samenleving en politiek.
Begrenzing nodig
Ook voor de inzet van AI-agents door de overheid geldt dat er zowel kansen als bedreigingen zijn. En dat het aan mensen is om daar actief bijsturing, begeleiding en begrenzing aan te geven. Vanuit een zelfbewuste visie zonder blinde vlekken of blikvernauwing.
Wat mij teleurstelt, is dat het debat over AI laat zien dat we weinig geleerd hebben van onze eerdere ervaringen met digitalisering. Ook nu weer staat de glanzende en glinsterende technologie centraal, en draait het om alle nieuwe tools en toepassingen die op de markt komen. Centraal hierbij staat vaak het woord efficiency. De heilige graal voor menig bestuurder die onze overheid weer in beweging wil krijgen.
Effectief en integer
De overheid is geen bedrijf, efficiëntie moet dus niet het kerndoel zijn. Een overheid is er om de burger te helpen en te beschermen, niet om zo weinig mogelijk kosten te maken. Afgelopen decennia hebben we gezien dat efficiency heeft geleid tot een minder menselijke overheid. Laten we daarom gaan voor effectief en integer.
Ook leidt technologie niet vanzelfsprekend tot goede uitkomsten. Dat technologie iets kan, betekent ook niet dat de samenleving dat ook wil en dat de mens dat ook daadwerkelijk doet.
Desondanks vind ik dat de overheid volop gebruik moet maken van de grote mogelijkheden die AI-agents bieden. Mits dit gebeurt volgens een aanpak die sterk afwijkt van de wijze waarop DOGE-baas Elon Musk AI wil inzetten. Laten we publieke dienstverleners vrijspelen, zodat er meer tijd en energie gaat naar het bedienen van burgers en het helpen van mensen. Zo maken AI-agents de overheid niet efficiënter, maar menselijker. Het zal de kloof tussen politiek en bevolking verkleinen en het vertrouwen in de overheid vergroten.
Deze blog werd ook gepubliceerd in iBestuur Magazine #55 van juni 2025
Nog geen (gratis) abonnement? Klik HIER
Lees ook:
