Inwerkprogramma's moeten gemeenteraden snel op de hoogte krijgen op inhoudelijke dossiers. Digitalisering krijgt daarin nog onvoldoende aandacht. Tijd om dát te veranderen.
Beste info-stuurders,
U heeft weer een nieuwe gemeenteraad gekregen. Daar zullen ongetwijfeld bekende gezichten in zitten en ook veel nieuwe. Het is in de meeste gemeenten de gewoonte om een inwerkprogramma op te stellen om de raad snel op de hoogte te krijgen op inhoudelijke dossiers. Mijn stelling is dat de digitalisering daar niet voldoende aandacht krijgt. Dit is hard nodig gezien de toegevoegde waarde die dit gaat bieden voor onze dienstverlening.
In één van mijn eerdere blogs betoogde ik dat de maatschappelijke impact van ICT veel groter is dan de politieke aandacht daarvoor. Daarnaast ligt er de komende jaren een aantal grote, risicovolle dossiers op ons te wachten om de tanden in te zetten. Daarom pleitte ik er eerder voor om ten minste één wethouder in het nieuwe college te benoemen, die deze dossiers begrijpt en er ook betrokkenheid bij heeft.
Maar een goed bestuur en goede politieke sturing kan alleen plaatsvinden als het hoogste orgaan in uw gemeente, de gemeenteraad, begrijpt aan welke knoppen ze kunnen draaien, wat eventuele maatschappelijke effecten zijn en waar mogelijke risico’s liggen. Dus u bent aan zet.
Mijn ervaring is dat een flink deel van de gemeenteraadsleden (oud en nieuw) grote afstand hebben tot de digitalisering van onze dienstverlening. De meesten zijn wel digitaal vaardig, maar dan als gebruiker en niet als beleidsmaker of bestuurder. Laat staan dat zij doorgronden waarom het prioriteit dient te krijgen. Velen zijn namelijk onvoldoende in staat om het werkveld écht te doorgronden. Daar is de ICT niet uniek in, want dat geldt ook voor bijvoorbeeld financiën of wetgeving of de niet benoemde cultuur van een raad. Maar we zullen er als raad wel mee moeten omgaan.
Daarom roep ik u, als info-stuurder, op om in uw inwerkprogramma veel aandacht te besteden aan een aantal relevante digitale vergezichten en de daarbij behorende informatie-vraagstukken. Die vraagstukken zijn voor u ongetwijfeld gesneden koek, maar voor uw gemeenteraad niet. Ik noem er een aantal, maar laat u zich er vooral niet van weerhouden om er nog andere naast te zetten:
• De invoering van de AGV (Algemene verordening gegevensbescherming) en welke risico’s uw gemeente daar kan lopen
• Digitalisering van de dienstverlening en wat dat doet met relatie tussen burger en overheid (tip: lees ‘De Digitale Kooi’ van Widlak en Peeters)
• Dat blockchain niet de oplossing voor alles is
• Wat het Digitaal Stelsel Omgevingswet is
• Dat smart cities meer is dan het via wifi aan- en uitzetten van lantaarnpalen
• Dat informatie-gestuurd handhaven onder druk staat van de AVG en de discussie over de ‘sleepwet’
• Dat datalekken bijna nooit een ICT-probleem zijn (en dat gemeenteraadsleden daar zelf soms ook een rol in hebben)
• Dat samenwerken en standaardisatie op ICT-vlak goed is, maar dat daar dezelfde problemen aan kleven als bestaande regionale samenwerking
Voor sommige raadsleden zal dit taaie kost zijn. Maar het is nodig. Er zullen ook raadsleden zijn die de juiste vragen stellen tijdens zo’n inwerkprogramma. Ik zou u de suggestie willen doen om juist die leden in een commissie bij elkaar te zeten. Zo’n commissie kan, analoog aan de auditcommissie, veel voorwerk doen en lastige kwesties verteerbaar maken voor de rest. Laten we afspreken dit vooral geen ICT-commissie te noemen, want ICT is vooral uitvoering. De term Commissie voor Digitalisering en Informatievoorziening lijkt mij passender.
Ik wens u een raad toe met inzicht in digitalisering en daarin het belang van de informatievoorziening,
Met vriendelijke groet,
Paul Ruijgrok
Gemeenteraadslid voor de VVD in Gouda
