De G7-landen hebben op de tweedaagse jaarlijkse top in Zuid-Italië anderhalf uur lang gesproken over kunstmatige intelligentie. Paus Franciscus daagde de aanwezige leiders uit om menselijke waardigheid bij de ontwikkeling van AI centraal te stellen.
Tijdens de G7-top werden onder meer de aanhoudende oorlog in Oekraïne, het conflict in het Midden-Oosten, mondiale migratie besproken. Er was ook uitgebreid de ruimte voor het onderwerp opkomende technologie. Naast de paus waren ook de Italiaanse premier Giorgia Meloni, de Amerikaanse president Joe Biden en de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, aanwezig.
Beloftes en gevaren
Paus Franciscus was speciaal uitgenodigd voor een sessie over de gevaren en beloftes van AI. Francis zei dat politici het voortouw moeten nemen om ervoor te zorgen dat AI de mens centraal blijft stellen, zodat beslissingen over wanneer wapens of zelfs minder dodelijke hulpmiddelen moeten worden gebruikt altijd door mensen worden genomen en niet door machines.
Menselijke waardigheid
“We zouden de mensheid veroordelen tot een toekomst zonder hoop als we het vermogen van mensen om beslissingen te nemen over zichzelf en hun leven wegnemen, en hen veroordelen afhankelijk te zijn van de keuzes van machines”, zo vertelde hij volgens Time. “We moeten een ruimte garanderen en veiligstellen voor een goede menselijke controle over de keuzes die door kunstmatige intelligentieprogramma’s worden gemaakt: de menselijke waardigheid zelf hangt ervan af.”
Productiviteit omhoog
Meloni nam ook het woord over AI en stelde dat kleine bedrijven AI kunnen gebruiken om hun productiviteit te verbeteren en mogelijk banenverlies kunnen voorkomen naarmate de technologie op grote schaal wordt toegepast. Italië wil graag een ‘toolkit’ promoten die is ontworpen om AI binnen de overheid en het openbaar bestuur aan te moedigen.
Gepolitiseerde ouwe wijn in nieuwe zakken. De discussie over Vrije Wil vs Tech is van alle tijden. Van het 18e eeuwse technologisch determinisme dat vreesde dat machines en industriële processen de menselijke arbeid en besluitvorming zouden vervangen, wat zou leiden tot vragen over de Vrije Wil van arbeiders tot Alan Turing’s werk halverwege de vorige eeuw, de rol van machines in rationeel denken en besluitvorming en hun impact op de Vrije Wil als zij daarbij slimmer zouden worden dan mensen. Dit gaat meer over surveillancekapitalisme; dit gaat over het verzamelen van grote hoeveelheden gegevens om het gedrag van mensen te voorspellen en te beïnvloeden en zo de samenleving te controleren.
Hoe vrij is het individu in een digitaal gecontroleerde omgeving, maar wat is Vrije Wil eigenlijk?
Al eeuwen benadrukken filosofen dat de Vrije Wil geworteld moet zijn in de Rede. Immanuel Kant benadrukt dat de vrijheid van de mens ligt in zijn vermogen om rationele beslissingen te nemen. Hij stelt dat morele keuzes JUIST gebaseerd moeten zijn op de rede en niet op impulsen of externe invloeden. John Stuart Mill betoogt dat vrijheid de mogelijkheid impliceert om keuzes te maken gebaseerd op informatie en rede. Hij stelt dat een geïnformeerd besluit JUIST essentieel is voor ware vrijheid.
Aristoteles legt de nadruk op het belang van rationeel denken bij het nemen van ethische beslissingen. Hij beklemtoont dat een deugdzaam leven JUIST gebaseerd is op het gebruik van de rede.
Dus als de Vrije Wil van mensen gebaseerd moet zijn op rationele overwegingen en toegang tot juiste informatie, dan is AI juist een potentiële bondgenoot in plaats van een vijand. Tenzij je de mensen dom wilt houden en lekker beïnvloedbaar via de profielen die zij zelf weggaven in likes en # hash tags.
Het is dus een rare discussie. Juist in onze informatierijke samenleving kan AI een cruciale rol spelen in het versterken van de Vrije Wil door het bieden van correcte en geverifieerde data. Kwestie van goede Data Governance en Compliance. Zorg voor wetten die afdwingen dat AI-informatie correct, onpartijdig en vrij van disinformatie is. Waarheid is een verifieerbare claim op een intersubjectieve werkelijkheid.
Human-in-the-Loop’ AI-systemen helpen maar gedeeltelijk bij het zorgen dat AI-systemen zelfstandig belangrijke beslissingen nemen, want die dingen zijn eenvoudig te netwerken. Ze zitten niet in een potje.
Dus je zit al snel aan het inzetten van andere AI-systemen om de slechte AI toepassingen tijdig te ontdekken en onschadelijk te maken. Het is geen kwestie van of/of, maar en/en.
De Vrije Wil kan domweg niet tot zijn recht komen zonder toegang tot juiste en verifieerbare informatie. In een wereld waarin disinformatie en misinformatie steeds prominenter worden, kan dus JUIST AI een hulpmiddel zijn om kennis te verschaffen die de Vrije Wil versterkt. Dus in plaats van pluizige ethiek verhalen, moeten we de boel praktisch maken door AI in te zetten om informatie te controleren op juistheid en om disinformatie te identificeren, zodat mensen geïnformeerde beslissingen kunnen nemen.
AI kan JUIST helpen bij het verifiëren van bronnen en het filteren van onjuiste informatie, waardoor de waarheid als intersubjectieve claim op een verifieerbare werkelijkheid wordt versterkt.
AI-gestuurde onderwijsprogramma’s kunnen mensen helpen om hun kritische denkvaardigheden te verbeteren. Door toegang te bieden tot geverifieerde data en analyses, kunnen mensen beter geïnformeerde keuzes maken. Kortom, de geest is uit de fles. Als we de menselijke waardigheid centraal willen stellen, dan zijn educatie, internationale samenwerking en continue monitoring essentieel om ervoor te zorgen dat AI een positieve kracht blijft in onze samenleving. Als we het goed gebruiken, kan AI juist de Vrije Wil versterken door mensen toegang te geven tot betrouwbare informatie en hen te helpen bij het ontwikkelen van kritische denkvaardigheden, zodat ze de geïnformeerde en rationele keuzes kunnen maken die de intrinsieke waarde van de menselijke Vrije Wil juist bevordert.