De politie houdt van negen miljoen mensen automatisch levensgebeurtenissen als verhuizingen, huwelijken en geboortes bij. Ook slaat ze over al deze mensen privacygevoelige gegevens als nationaliteit, adres en burgerservicenummer op. De politie zegt een juridische grondslag te hebben om bepaalde gegevens actueel te houden.
De politie mag nooit méér gegevens opslaan dan nodig en de politie moet onderbouwen welke data nodig zijn. | Beeld: Shutterstock
Over de datahonger leven binnen de organisatie al jarenlang zorgen, blijkt uit een interne memo die in handen is van dagblad Trouw. Toch is het systeem nog altijd niet aangepast. Al in 2015 uitte de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens zorgen over ‘het abonnement op personen’ dat de politie heeft, blijkt uit de memo. Toen was al duidelijk dat de politie van miljoenen mensen automatisch gegevens uit de Basis Registratie Personen (BRP) opvraagt. Iedereen die in het systeem van de politie komt, krijgt een zogeheten afnemersindicatie, wat inhoudt dat de politie automatisch nieuwe informatie over hen krijgt.
Afnemerindicatie
Het gaat daarbij onder meer om informatie over verdachten, slachtoffers, getuigen en mensen die ooit aangifte hebben gedaan. De politie krijgt een zogenaamde ‘afnemersindicatie’. Dat houdt in dat de politie steeds nieuwe informatie krijgt over deze personen om de gegevens actueel te houden.
‘Een afnemersindicatie wordt nooit meer verwijderd, ook al is de persoon overleden’, schrijft een strategisch adviseur van de politie. Het resultaat: de politie volgt steeds meer mensen, zelfs als het al lang niet meer relevant is voor een zaak.
Twee jaar geleden is al besloten dat er nieuw beleid moet komen.
Volgen
Twee jaar geleden is al besloten dat er nieuw beleid moet komen. De verwachting is dat dat nieuwe beleid dit jaar een aanvang zal nemen. Maar in de tussentijd kan de politie nog steeds alle getuigen, slachtoffers en mensen die aangifte doen ongebreideld blijven volgen.
Onderbouwen
De politie mag nooit méér gegevens opslaan dan nodig en de politie moet onderbouwen welke data nodig zijn. Dat zegt een woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in een reactie op een bericht van Trouw. ‘Het is wettelijk geregeld dat de politie allerlei gegevens mag opslaan om het politiewerk te kunnen uitvoeren. Maar nooit meer gegevens dan nodig. De politie moet onderbouwen wat nodig is’, zo reageert de woordvoerder van de privacytoezichthouder.
De politie is eerder op de vingers getikt over de gebrekkige beveiliging van gegevens.
Minder gegevens
Een woordvoerder van de korpsleiding kon maandagochtend nog niet direct reageren op de berichtgeving. In Trouw ontkent de politie de wet te overtreden en zegt ze een juridische grondslag te hebben om bepaalde gegevens te gebruiken en actueel te houden. Ook zou de politie de conclusie hebben getrokken met minder gegevens toe te kunnen en te werken aan nieuw beleid, waarbij niet zomaar iedereen die met de politie in aanraking is geweest, gevolgd wordt. ‘Nu de politie aangeeft dat ze eigenlijk met minder toekunnen, mag van de politie verwacht worden dat ze die overbodige gegevens niet langer opslaan of verwerken’, zegt de woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens.
Dwangsom
De politie is eerder op de vingers getikt over de gebrekkige beveiliging van gegevens. Zo moest de Nationale Politie in 2018 een dwangsom van 40.000 euro betalen omdat politiemedewerkers persoonsgegevens konden gebruiken of inzien terwijl zij daar helemaal niet toe bevoegd waren. De problemen deden zich voor in het systeem waarmee inkomende en uitgaande personen en goederen in het Schengengebied worden gecontroleerd. Een jaar later meldde de AP dat de organisatie voldoende maatregelen had getroffen voor de beveiliging van de politiegegevens. (ANP)
