Na alle ophef over 'de kosten van de verouderde ICT-systemen', komt staatssecretaris van Rij van Financiën met een meer positief geluid over de Belastingdienst. De 'technische schuld' is sinds 2018 gehalveerd van 52% naar 26%. En vanaf 2026 ontstaat ruimte voor nieuwe beleidswijzigingen. Maar laat de Belastingdienst nu vooral met rust!
Staatssecretaris Marnix van Rij van Financiën | Beeld: Rijksoverheid, Martijn Beekman
Technische schuld
Sommige ICT-systemen bij de Belastingdienst stammen nog uit de jaren ’70. Stapje voor stapje wordt deze ‘technische schuld’. ‘Voor alle ketens wordt aan de modernisering gewerkt,’ schrijft de staatssecretaris. Hij verwacht dat het overgrote deel van het achterstallig onderhoud, dat de implementatie van beleidswijzigingen belemmert, in 2026 opgelost te hebben. Of deze planning ook wordt gehaald blijft afhankelijk van veel factoren, zoals de beschikbaarheid van ICT-personeel, tussentijdse onvoorziene ontwikkelingen en het verloop van aanbestedingen.
Ruimte geven
In zijn brief aan de Tweede Kamer waarschuwt hij de Belastingdienst niet verder onder druk te zetten met nieuwe maatregelen, waarmee de situatie steeds complexer wordt om gewijzigde of nieuwe wetgeving te implementeren. Het is een ‘gezamenlijke opgave’, gun ons de ruimte om alle ingezette verbeteringen en met name de essentiële modernisering de komende tijd succesvol en conform planning af te ronden, schrijft hij aan het kabinet en het parlement. Laten we voorkomen dat ‘nieuwe verzoeken ertoe leiden dat de modernisering van de ICT-systemen op de tweede plaats komt te staan.’
‘We zullen soms moeten accepteren dat gewenste beleidsvoornemens later worden ingevoerd.’
Planning aanhouden
Deze kabinetsperiode is er in beginsel geen ruimte meer voor grote beleidswijzigingen. Alle capaciteit is volgeboekt. Dat betekent dat nieuwe wensen van kabinet of Tweede Kamer niet meer vervuld kunnen worden. Ga daar niet aan tornen, waarschuwt hij. ‘Herplanning zal leiden tot inefficiëntie, omdat gevraagde specialistische ICT-capaciteit niet meer aansluit bij de gewijzigde vraag. In het verleden hebben achtereenvolgende wijzigingen in de prioritering ertoe geleid dat de modernisering van ICT-systemen van de Belastingdienst in de tijd zijn verschoven, waardoor het verouderende ICT-landschap kon ontstaan.’ En: ‘Om deze modernisering af te maken, zullen u en ik hier samen scherp op moeten zijn en soms moeten accepteren dat gewenste beleidsvoornemens later worden ingevoerd.’
Samenwerking beleid-uitvoering
Beleid en uitvoering moeten nauw samenwerken om beleidsvoornemens om te kunnen zetten in ICT. Daar wordt hard aan gewerkt, schrijft van Rij. ‘Er wordt vroegtijdig een beeld gedeeld van alle beleidsopdrachten die mogelijk door de Belastingdienst moeten worden uitgevoerd. De Belastingdienst geeft vervolgens een voorlopig beeld van de uitvoerbaarheid van maatregelen en de mogelijke keuzes hierin. Op het moment dat de wetgeving gereed is, vindt een uitvoeringstoets plaats. Vorig jaar zijn ruim 150 uitvoeringstoetsen uitgevoerd die voor het merendeel geïmplementeerd zijn of zullen worden.’
Klik HIER voor de Kamerbrief ICT bij de Belastingdienst