Alle relevante sturingsinformatie voor gemeenten overzichtelijk gepresenteerd op één plek. Vanaf mei krijgt Waarstaatjegemeente.nl daarvoor een dashboard. Bestuurders, raadsleden en gemeentesecretarissen hebben zo sneller toegang tot informatie die nodig is voor besluitvorming, beleidsvorming, agendering en controle.
Hoe staat onze gemeente ervoor, ook ten opzichte van andere gemeenten? Hoe waarderen inwoners en ondernemers het beleid en de dienstverlening? Sinds jaar en dag maken gemeenten daarbij gebruik van onderzoeken. Tot 2005 deden gemeenten dat vooral op eigen houtje. In dat jaar introduceerde de VNG ‘De Staat van de Gemeente’, een instrument dat in beeld bracht hoe gemeenten ervoor stonden. Drie jaar later ging ‘De Staat’ op in Waarstaatjegemeente.nl, een door KING ontwikkeld platform waar informatie over gemeenten te vinden is over actuele thema’s, zoals duurzaamheid, woon- en leefklimaat, dienstverlening, veiligheid en lokale economie.
Dashboard
In de afgelopen jaren is Waarstaatjegemeente.nl flink gegroeid. Niet alleen in het aantal gebruikers, maar ook qua informatie. “Er zijn veel thema’s waar gemeenten toezicht over moeten houden en steeds vaker kwam informatie over die thema’s terecht op Waarstaatjegemeente.nl”, aldus Victor van Hagen, informatie-expert bij KING. Om het platform beheersbaar en overzichtelijk te houden is besloten om een dashboard te ontwikkelen. Dat moet ertoe leiden dat gebruikers van het platform sneller de informatie vinden die zij nodig hebben. “De mensen binnen het gemeentelijk ambtelijk apparaat vinden over het algemeen hun weg al wel op Waarstaatjegemeente.nl. Voor een bestuurder, gemeentesecretaris of raadslid ligt dat vaak anders. Zij zijn meer gebaat bij een compacte set waar zij direct de informatie kunnen vinden die zij zoeken. Willen ze meer informatie, dan kunnen ze altijd nog dieper de site in.”
Bètaversie
Het dashboard brengt niet alleen meer gemak voor gebruikers. De gebruiker krijgt ook een grotere rol in het bepalen van de informatie die wordt getoond. “Vanuit KING stellen wij nog wel het dashboard samen, maar de indicatorenset wordt gezamenlijk met gemeenten bepaald. Ook andere partijen, zoals onderzoeksbureaus, zijn nauw betrokken. Zo hebben we een klankbordgroep waarmee we afstemmen en verder denkt de Vereniging van Statistische Onderzoekbureaus mee”, zo schetst Van Hagen.
Bestuurders zijn meer gebaat bij een compacte set gegevens
De verwachting is dat in mei een bètaversie van het dashboard wordt opgeleverd. “Dan heeft een gebruiker die wil weten hoe het met de lokale economie staat, in één keer in beeld hoe het gesteld is met het aantal mensen dat werkt, het aantal bedrijven in zijn gemeente of hoe de bevolkingsontwikkeling eruitziet. Al dat soort elementen ziet hij in één keer.”
Sociaal domein
Een andere ontwikkeling waar Waarstaatjegemeente.nl dit jaar mee te maken krijgt, is de publicatie met informatie over de gemeentelijke monitor sociaal domein. “Deze informatie laat zien van hoeveel verschillende sociale voorzieningen er binnen een gemeente gebruik wordt gemaakt, ook ten opzichte van andere gemeenten.” Het gros van de informatie leveren gemeenten zelf aan en wordt gepubliceerd op Waarstaatjegemeente.nl nadat het CBS de cijfers heeft bewerkt. Daarnaast komt een deel van de cijfers uit centrale bronnen, zoals gegevens van bijvoorbeeld het CAK (uitvoeringsorganisatie) of Vektis (het landelijk informatiecentrum van de zorgverzekeraars). Ook het CBS levert gegevens aan, bijvoorbeeld over wijkprofielcijfers, wijkcijfers, samenstelling van de huishoudens of samenstelling van de inkomens. “Gemeenten kunnen straks hun eigen cijfers terugzien, verrijkt met bijvoorbeeld wijkprofielcijfers of cijfers vanuit het CBS of centrale bronnen. Vanzelfsprekend zodanig dat wel de privacy van betrokkenen is gewaarborgd.”
“Tegen de achtergrond van de maatschappelijke opgaven waar we voor staan en de druk op de beschikbare middelen wordt het steeds belangrijker betekenis te kunnen geven aan cijfers en getallen, te kunnen vergelijken met andere gemeenten en last but not least inzicht te krijgen in wat werkelijk beïnvloedbaar is door gemeentelijk beleid. Zeg maar meer inzicht te krijgen aan welke knoppen je wel en niet kunt draaien.”
Simon Rijsdijk, programmamanager Dienstverlening bij de gemeente Etten-Leur
Verwachtingen
Van Hagen verwacht dat de extra functionaliteiten Waarstaatjegemeente.nl geen windeieren zullen leggen. “Ik denk dat er door het aanbieden van de cijfers op een andere manier en het compacter maken van de informatie, veel meer verkeer komt richting Waarstaatjegemeente.nl. Ik verwacht ook dat benchmarkorganisaties de cijfers van Waarstaatjegemeente.nl in hun onderzoek standaard vaker zullen meenemen. En de nieuwe diensten zullen onherroepelijk ook leiden tot meer vragen en wensen, zeker als gemeenten de mogelijkheid ontdekken om hun eigen dashboard samen te stellen. De ene wethouder, met veel portefeuilles, wil graag meerdere dashboards met veel cijfers, terwijl de andere bestuurder het prima vindt als de onderwerpen lokale economie en arbeidsparticipatie in één dashboard worden geplaatst. Dat kan, dat is het mooie van Waarstaatjegemeente.nl…”
Meer informatie: website Waarstaatjegemeente.nl