Het Algoritmekader is vernieuwd. Versie 2.0 biedt onder meer een beslishulp voor overheden: geldt de AI-verordening voor jouw AI-toepassing en zo ja, wat moet je regelen? De dynamische website wordt open ontwikkeld: iedereen kan eraan bijdragen.
Drastische verandering
Hoe zorg je als overheid dat je verantwoord omgaat met algoritmes en AI? Dat is niet eenvoudig, want zowel de mogelijkheden als de wetten, regels, normen en instrumenten stapelen zich in hoog tempo op. Het Algoritmekader is bedoeld om overheden bij te staan. Het brengt de beschikbare kennis voor overheden op een logische manier samen, zodat ze in alle fasen van de levenscyclus van algoritmische en AI-toepassingen praktische handvatten hebben, aldus Digitale Overheid.
Onlangs heeft het Algoritmekader een drastische verandering doorgemaakt. De oorspronkelijke versie was een statisch document, het ‘Implementatiekader inzet van Algoritmen door de overheid’ , dat in juli 2023 naar de Tweede Kamer is gestuurd. Nu is het een dynamische website. De vele wettelijke vereisten voor de inzet van algoritmes zijn verder in kaart gebracht en ingedeeld naar de fase van de levenscyclus, met daarbij maatregelen en hulpmiddelen om aan de vereisten te voldoen. ‘We zijn ook heel blij met de informatie die je kunt vinden rondom de AI-verordening,’ zegt Suzie Kewal, afdelingshoofd AI, Algoritmen, Data en Digitale Inclusie bij de directie Digitale Samenleving van het ministerie van BZK. ‘Het Algoritmekader biedt nu een duidelijk overzicht van informatie over deze belangrijke wet, inclusief een beslishulp; een interactieve beslisboom die je helpt vast te stellen of de AI-verordening geldt voor jouw AI-toepassing en hoe je daarmee aan de slag kunt.’
Open karakter
Bij de totstandkoming van het Algoritmekader 2.0 was een brede vertegenwoordiging van zowel overheid als wetenschap betrokken. Zo deed TNO extra onderzoek op het onderwerp governance. Ook met de nieuwe versie is het werk niet ‘af’. De website wordt gemaakt en bijgehouden in GitHub, zodat iedereen eraan kan bijdragen. GitHub is een online platform voor softwareontwikkeling en versiebeheer, waarin je open bijhoudt wat er verandert.
Vanwaar de keuze voor het open karakter? ‘De informatie uit het Algoritmekader moet iedere keer vernieuwd en aangepast worden door nieuwe ontwikkelingen,’ zegt Kewal. ‘Een open manier werkt dan heel prettig en snel. Door ieders expertise en ervaringen te combineren, wordt het Algoritmekader completer, gebruiksvriendelijker en bruikbaarder. Ook helpt open werken bij het vergroten van de transparantie van de overheid.’
Gebruiksvriendelijkheid
De volgende slag draait vooral om gebruiksvriendelijkheid en praktische toepasbaarheid: werkt het goed voor overheden? Daarvoor zijn voorbeelden en best practices uit de praktijk nodig. ‘We nodigen overheden van harte uit om het Algoritmekader te gaan gebruiken als ze bezig zijn met een vraagstuk rondom algoritmes of AI-systemen.’
Uitdagingen
GitHub wordt veel gebruikt om de broncode van opensourcesoftware op te publiceren. Het is wat ongebruikelijker om een project als dit in GitHub te zetten, maar het leek het team een laagdrempelige manier voor de buitenwereld om iets bij te dragen, geeft Kewal aan. ‘Mensen met een account kunnen – als je een beetje geoefend hebt – makkelijk ideeën of bugs melden, of voorstellen tot tekstwijziging doen. Dat bevalt dan ook goed. Bovendien is het Algoritmekader uiteindelijk een website, die verschillende versies heeft waarvoor het bijhouden van wijzigingen en de historie belangrijk is.’
Het bijzinnetje is wel van belang: wie nog niet vertrouwd is met GitHub, kan overweldigd raken: hoe werkt dít? ‘De leercurve van Github is voor sommigen wat steil, maar als ik ons team zo hoor, wordt het reviewen van een pull-request heel leuk als je eenmaal de basis begrijpt,’ zegt Kewal.’ Ook het open werken is een uitdaging: als je de buitenwereld uitnodigt te reageren, dan heb je ook mensen en tijd nodig om in te gaan op de vragen en wijzigingen die via GitHub binnenkomen. ‘Kortom: het vraagt echt iets van het team.’ Maar het team is overtuigd van de meerwaarde ervan. ‘We hopen dat we als overheid vaker op deze manier zullen kunnen werken.’
Loop je aan tegen vragen bij de inkoop van een AI-systeem of heb je bijvoorbeeld een vraag over de AI-verordening? Het team achter het Algoritmekader wil graag weten of de site voldoende bruikbaar is, waar het beter kan. Bijdragen kan in de vorm van vragen, ideeën of GitHub-wijzigingsvoorstellen of als e-mail naar algoritmes@minbzk.nl.
Lees ook:
