Overheden moeten efficiënter en effectiever samenwerken, stelt het kabinet-Rutte in het regeerakkoord. In de praktijk zien we dat het voor overheidsorganisaties steeds eenvoudiger wordt om informatie uit te wisselen. Daardoor ontstaan nieuwe netwerken, relaties en samenwerkingsvormen en zijn overheden meer en meer met elkaar verbonden. Bijna alle ingrediënten voor de beoogde efficiënte en effectieve samenwerking zijn daarmee aanwezig.
Virtuele informatieketen
Door de verdergaande informatisering kan de overheid meer en meer procesmatig samenwerken rond inwoners en ondernemers. Digitale dossiers worden steeds rijker gevuld met alle relevante procesinformatie. Door verdergaande digitalisering wordt steeds meer samenhang aangebracht. Er ontstaan relaties tussen voorheen ogenschijnlijk losse onderdelen. Het gaat dan om bijvoorbeeld basisgegevens, procesgegevens en informatie in al dan niet digitale documenten. Door het verder standaardiseren van informatie kunnen overheden kennis en informatie eenvoudiger delen en wordt deze onafhankelijker van de toegepaste techniek. Als alle overheden met standaarden gaan werken ontstaat een virtuele keten van informatie tussen overheden. Er wordt één integrale overheid gevormd, zonder dat een aantal belangrijke waarborgen wordt afgebroken. Informatie kan door deze aanpak zo dicht mogelijk bij de bron worden beheerd. Dit komt de kwaliteit ten goede. De gespreide aanpak zorgt voor een lagere kans op misbruik.
Deze flexibiliteit en onderlinge verbondenheid geldt helaas nog niet voor de medewerkers van de overheid. Die zijn en voelen zich nog vooral verbonden met hun eigen organisatie. Gelukkig werken overheden ook op dit gebied aan een oplossing. Door over de grenzen van de eigen organisatie kijken en de arbeidsmobiliteit te vergroten, kunnen professionals bij de overheid de publieke zaak op verschillende plekken dienen. Organisaties veranderen zo vloeiend mee met maatschappelijke ontwikkelingen. Daar is geen regeerakkoord voor nodig.
Verbonden tot in Europa
Er wordt al gewerkt aan een besloten netwerk om alle overheden digitaal te verbinden. Het Diginetwerk, een netwerk van besloten netwerken, speelt hierbij een voorname rol: het koppelt bijvoorbeeld nationale netwerken zoals Gemnet, Suwinet en RINIS, waarmee één groot overheidsnetwerk ontstaat. Ministeries en gemeenten kunnen zo veilig en eenvoudig informatie delen met andere overheidsinstellingen. Ook internationaal worden op een vergelijkbare manier berichten uitgewisseld. Het Diginetwerk is namelijk gekoppeld aan het internationale sTESTA-netwerk (secure Trans European Services for Telematics between Administrations). sTESTA is een algemene infrastructuur voor veilige informatieoverdracht tussen Europese overheidsinstellingen. Digitaal kunnen we dus al bijna spreken van één overheid.
Grotere arbeidsmobiliteit
Behalve veilige informatieoverdracht is het ook belangrijk dat medewerkers daar worden ingezet waar hun kracht en ambities liggen. En dat is door de vele vormen van samenwerking steeds minder beperkt tot één overheidsorganisatie. Er zijn proeftuinen om te zien op welke manier de arbeidsmobiliteit kan worden bevorderd. Bijvoorbeeld door medewerkers zelf de mix te laten bepalen tussen een vast dienstverband en werken als zelfstandige publieke professional. Ook via marktplaatsen voor vacatures bij verschillende overheidsorganisaties wordt arbeidsmobiliteit gestimuleerd. Mooi voorbeeld daarvan is www.werkeninfriesland.nl. Via initiatieven als Deelstoel kun je bovendien overal terecht voor een werkplek. Dankzij al deze ontwikkelingen wordt de overheid flexibeler en kan ze beter inspelen op de uitdagingen die komen. Ook u kunt kijken hoe uw organisatie de plaats- en organisatieonafhankelijke inzet van de medewerkers kan vergroten.
Overheden staan ook nu weer voor flinke uitdagingen en het belang van samenwerking is groot. Om die vruchtbaar te maken, moeten medewerkers op verschillende plekken en binnen verschillende organisaties inzetbaar zijn. Toenemende digitale verbondenheid en nieuwe arbeidsrelaties maken dit mogelijk. Dankzij nieuwe verbindingen tussen overheden en een grotere arbeidsmobiliteit kunnen overheden de uitdagingen het hoofd bieden, kunnen zij mee bewegen met ontwikkelingen in de samenleving.
