Ambitieuze start-up wil het leven van beleidsambtenaren makkelijker maken
In een overheidslandschap waar innovatie vaak pas na jaren zijn weg vindt, proberen jonge startups het verschil te maken. Zo ook het bedrijf van Juul van Kessel, oprichter en CEO van UTF.AI. Hij wil ambtenaren eindelijk verlossen van eindeloze rondes tekstcorrecties en richtlijnen-checks. De belangstelling vanuit gemeenteland voor de software groeit explosief.
Het idee voor UTF.AI begon in Tilburg, zo vertelt Van Kessel. Hij ging tijdens een AI-evenement met ambtenaren in gesprek over welke problemen zij met AI hopen op te lossen. ‘Beleidsambtenaren waren veel te veel tijd kwijt aan het naleven van richtlijnen en het eindeloos herschrijven van beleidsstukken. Iemand schrijft een stuk, daarna kijkt het team ernaar. Vervolgens gaat het naar de beleidsadviseur, dan naar de wethouder, weer terug naar de beleidsadviseur, vervolgens naar het secretariaat, weer terug, en zo verder. Vaak ging het alleen om formuleringen of stijlregels, niet om de inhoud.’
Die frustratie leidde tot de eerste versie van de software die UTF.AI nu doorontwikkelt: een AI-tool die documenten automatisch controleert op richtlijnen, taalgebruik, helderheid én opmaak. Het is vergelijkbaar met een slimme redacteur die precies weet wat mag, wat niet, en waarom iets fout is. Bij iedere suggestie geeft de tool ook de redenering waarom iets niet klopt of aangepast moet worden. Het kan eenvoudig aan de bestaande workflow worden gekoppeld, bijvoorbeeld gewoon in Word.”
Van drie naar veertig gemeenten
Tilburg is de eerste gemeente die aan de slag gaat met de tool. In een paar maanden tijd groeide het aantal gemeenten waarmee UTF.AI in gesprek is van drie naar veertig. Tien daarvan hebben al een demo van het systeem gepland. ‘We spreken elke week met tientallen beleidsmedewerkers. De reacties zijn vrijwel altijd positief. Sommigen willen er zelfs uit eigen zak voor betalen, zo hoog is de nood.’
In gemeenten als Rotterdam, Breda en zelfs in regio’s als Zuidwest-Friesland wordt er inmiddels serieus naar gekeken.Het is overal hetzelfde verhaal: er zijn te veel mensen bezig met controleren, herschrijven, of simpelweg het begrijpen van wat wel en niet mag in een stuk.
Kleine startup tussen grote spelers
De belangstelling komt niet alleen van gemeenten. Ook grote techspelers, waaronder Microsoft, toonden al interesse in UTF.AI. ‘We positioneren ons bewust als een innovatieve partij tussen de gevestigde systemen van grote leveranciers. Waar innovatie bij die partijen soms wat trager gaat door langdurige contracten en bestaande werkwijzen, kunnen wij snel inspelen op nieuwe behoeften en ontwikkelingen. Op die manier brengen we vernieuwing en flexibiliteit in een markt die daar steeds meer om vraagt.’
Daarmee vult UTF.AI een opvallende leegte in de overheidsmarkt, die zelden het domein is van startups. Van Kessel ziet maar weinig jonge bedrijven zich richten op de publieke sector. ‘Wij zien er goede kansen liggen, omdat we disruptief zijn, het probleem voor veel mensen groot is en we daarmee echt impact kunnen maken.’’
Specifiek voor ambtenaren
Wat UTF.AI onderscheidt van grote taalmodellen zoals ChatGPT of Copilot, is volgens Van Kessel het doelgerichte ontwerp en architectuur. ‘Veel ambtenaren weten niet goed wat ze met generieke AI-tools aan moeten. Ze keren het al snel de rug toe als het niet gelijk goed werkt. Onze tool is juist gemaakt samen met de mensen met hun taken in gedachten: beleidsstukken, gespreksverslagen, rapportages, PVA’s. Het levert vooral tijdswinst op. Een kleine gemeente die we spraken had zeven mensen zitten op alleen al compliance.’
De tool is bovendien volledig aanpasbaar aan de lokale richtlijnen van gemeenten. ‘Elke gemeente heeft andere regels, bijvoorbeeld over helder adviseren of wat wel en niet mag worden gesuggereerd. Onze software herkent die verschillen en past zich daarop aan.’
Innovatieprijs en toekomstplannen
Het succes is niet onopgemerkt gebleven: UTF.AI staat op 17 juni in de finale van de Philips Innovation Award, de grootste student-ondernemersprijs van Nederland. En ondertussen werkt het team verder aan het uitbreiden van de functionaliteit, zoals het automatisch omzetten van gespreksverslagen naar duidelijke rapportages. Daarnaast ontwikkelt UTF.AI een tool waarmee gebruikers snel en gericht specifieke informatie kunnen vinden in grote aantallen documenten, mogelijk in de toekomst zelfs op eigen servers.
De grootste uitdaging zit volgens Van Kessel niet in de technologie, maar in het gemeentelijke inkoopproces. ‘Een goede demo neerzetten, zorgen dat alle vinkjes op het gebied van privacy en compliance goed staan — en dan hopen dat een gemeente snel durft te schakelen. Nu we met Tilburg aan de slag kunnen, wordt het bij volgende gemeenten makkelijker.’
Sneller door de molen
Volgens Van Kessel wil uiteindelijke iedere gemeente hetzelfde. Een goed stuk, dat er snel doorheen gaat. Niet dat er maanden verloren gaan aan spelfouten of stijlfouten. Naar schatting kan een gemeente als Tilburg daarmee zo’n 200.000 euro per jaar besparen. ‘Al bij vijftien correcties per week verdien je de investering in onze tool ruimschoots terug.’
Lees meer:
