Per hoofd van de bevolking betaalt de burger gemiddeld tienduizend euro aan belasting en premies. Maar waar kan je al die gegevens over belastingen, premies en uitkeringen vinden?
De economische crisis woekert voort. De staat moest eerst de banken redden. Daarna moesten we de schuldencrisis in Europa het hoofd bieden. En nu moeten we ook nog met ons pensioenkapitaal bijspringen om de vastgelopen bouw- en woningmarkt vlot te trekken. De bodem van onze schatkist is in zicht.
Het nieuwe kabinet heeft de opdracht om 46 miljard te bezuinigen. Die bezuinigingen treffen alle burgers in hun portemonnee. De stapeling van maatregelen raken in het bijzonder gezinnen met kinderen, chronisch zieken, ouderen en ambtenaren. Maar niemand weet precies wat het verlies in koopkracht betekent voor de eigen situatie. En laat staan wat de effecten zijn voor de langere termijn, zoals voor de studieschuld, ons pensioen of de medische zorg.
Zoekplaatje
Per hoofd van de bevolking betaalt de burger gemiddeld tienduizend euro aan belasting en premies. Maar waar kan je al die gegevens over belastingen, premies en uitkeringen vinden? Dat is voor de burger een hele puzzel. Een deel wordt op onoverzichtelijke wijze getoond op het loonstrookje. Een ander deel is terug te vinden op aanslagen van de gemeente, het waterschap of de RDW. Verder worden belastingbedragen weggemoffeld op facturen en kassabonnetjes. Uitkeringen of tegemoetkomingen worden onafhankelijk van elkaar getoond door instanties zoals het UWV, de SVB, het CAK, de gemeente of de Belastingdienst. Bezit je ook nog een bedrijf dan heb je weer met heffingen te maken uit een andere koker.
Verkokerde overheid
De overheid heeft afgelopen decennium geprobeerd informatie voor de burger inzichtelijk te maken. Iedere overheidsinstantie heeft daarvoor een eigen portaal in het leven geroepen. En zo kun je nu onder meer terecht op: mijnpensioenoverzicht, mijnoverheid, mijnkadaster, mijnprovincie, mijnsvb, mijnuwv, mijntoeslagen, mijngemeente en mijn gemeentebelasting.
Met de toevoeging ’mijn’ bedoelt de overheid dat het een portaal van de burger is. Maar dat is een verkeerde voorstelling van zaken. In de praktijk zijn de portalen van de betreffende overheidsinstantie waarin de burger beperkte inkijkrechten heeft. Het wijzigen van de eigen persoonlijke gegevens kan vrijwel nooit. En als je de overheidsinstantie op foutieve registratie wijst dan lijken zij in beginsel niet bereid hun fout te corrigeren. Zo gelooft de SVB mijn verhuisdatum naar Nederland, namelijk de aanvang van mijn studie in Delft, niet.
Burger centraal
Diezelfde SVB pleitte twee jaar terug, naar aanleiding van haar onderzoeksrapport over tien jaar publieke dienstverlening, voor een ‘digitaal loket’ waar de individuele burger gemakkelijk toegang krijgt tot de hem of haar betreffende informatie van belasting- en premieheffingen en aanspraken op uitkeringen, subsidies en toeslagen. Digitalisering is dé oplossing voor het één loket principe dat vergelijkbaar is met elektronisch bankieren. Burgers worden daarbij niet langer gehinderd door de organisatorische indeling en taalgebruik die de overheid zelf gebruikt.
Transparante overheid
Niet het proces staat voortaan centraal, maar de zaak die de klant, burger of bedrijf inbrengt. Dit betreft een vergunning, een pensioen, een uitkering of een aangifte. Digitalisering is dé oplossing voor een transparante overheid waarin de burger centraal staat. En die burger wil niet langer nodeloos worden doorverwezen. Overheidsorganisaties moeten daarom standaardiseren, gegevens uitwisselen en daarbij gebruik maken webdiensten. Zij hoeven ook niet meer bang te zijn voor de eigen autonomie. Die wordt door digitalisering juist versterkt. En de burger raakt niet langer verstrikt in het mijnenveld van de overheid.
