Programma MONO-zakelijk: een appèl doen op eigen verantwoordelijkheid
De overheid heeft naast de twee klassieke instrumenten – wetten en budgetten – nog een derde tool: appèl doen op de eigen verantwoordelijkheid. In deze casus laat Dirk-Jan de Bruijn zien hoe dit in het programma MONO-zakelijk effectief uitwerkt.
Wist u dat ons land meer dan een miljoen werkgevers telt? En dat die werkgevers gezamenlijk goed zijn voor 30 miljard euro aan zakelijke kilometers? En dat verkeersonveiligheid, ongevallen dus, de maatschappij zo’n 27 miljard euro per jaar kosten? Ongeveer 10 procent daarvan wordt betaald door werkgevers.
MONO-zakelijk
Mono-zakelijk is een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Doel is werkgevers te stimuleren om actief werk te maken van bewust mobiliteitsbeleid.1 Hen aanspreken op hun maatschappelijke rol dus. Niet zozeer met het bekende Haagse ‘dominee-vingertje’, maar door het delen en toegankelijk maken van gave best practices. Ze doen dit samen met een twintigtal partners als Allianz, ANWB, Interpolis, Veilig Verkeer Nederland en Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA).
Bent u bekend met de veiligheidspiramide? Volgens die piramide staat één dodelijk slachtoffer gelijk aan 30 ongelukken met zwaar letsel, 300 ongelukken met letsel, 3.000 lichtere ongevallen en bijna-ongevallen en 30.000 risicovolle handelingen die tot een ongeval zouden kunnen leiden. Uitgaande van 737 verkeersdoden per jaar (2022) betekent dat meer dan 22 miljoen (737 x 30.000) gevaarlijke situaties per jaar in het verkeer. Dit zijn dus dagelijks meer dan 60.000 risicovolle en onveilige situaties die zouden kunnen leiden tot ernstige ongevallen!
Die laatste categorie is natuurlijk interessant. Zeker als je daar met een technische blik naar kijkt: als je met behulp van data en software slimme tools kunt aanbieden waarmee transport en mobiliteit zowel veiliger, groener als efficiënter worden.
Picnic: goede data zijn dé basis
Een schitterend voorbeeld is de online supermarkt Picnic met meer dan 1.500 elektrische boodschappenwagentjes, een inmiddels bekende in ons dagelijks straatbeeld. We spraken Michiel Muller, één van de founders van Picnic over hoe zij aan de hand van data en gamification zorgen dat hun runners bewust op weg gaan: “In onze optiek begint veiligheid bij het exact meten en weten: het hebben van de juiste data. Want laten we wel wezen: als je efficiënt wil bezorgen moet je héél efficiënt werken. Alleen dan kun je professioneel plannen.”
“Door de data steeds meer te verrijken, kun je het steeds verder verbeteren. De data die we voor de bezorging verzamelden zijn we gaan uitbreiden met veiligheidsdata: welke rotondes zijn onoverzichtelijk omdat er vaak hard wordt geremd? Waar wordt door onze runners net iets te hard opgetrokken of een bocht te snel genomen? Iedere dag opnieuw verzamelen we die datapunten. En dat leidt tot een fantastisch fundament.”
“Als je die data dan hebt, dan is het de kunst om de runners direct feedback te geven. Niet na zes weken, maar meteen. Zodra de rit voorbij is kan de bezorger via de speciaal ontwikkelde driver coach zien wat zijn/haar eigen rijgedrag was van die betreffende rit. Honderd is de hoogste score en we streven ernaar dat iedereen boven de tachtig scoort. En we belonen dat gedrag ook als werkgever. Als een team gedurende een maand lang boven de tachtig scoort, dan belonen we hen (als team) met een award in de vorm van een tafeltennistafel voor hun hub bijvoorbeeld. Bezorgers die structureel boven de negentig zitten geven we een prestigieus podium. Kwestie van positieve aandacht geven aan het juiste gedrag. En de resultaten zijn werkelijk spectaculair: sinds deze software operationeel is zien we dat het aantal schadegevallen met meer dan 80 procent is teruggelopen. Zo’n geweldig resultaat hadden we écht nooit voor mogelijk gehouden.”
Lees het hele interview met Michel Muller HIER.
Sycada: voorspellen en monitoren rijgedrag
Founder Kristian Winge van tech- en softwareontwikkelaar Sycada bevestigt dat beeld: “In tegenstelling tot veel verzekeraars kijken wij niet terug, maar vooruit. Met onze tools kunnen wij rijgedrag niet alleen monitoren, maar ook voorspellen. Waarbij we heel gericht (bijvoorbeeld door inzet van AI) kunnen coachen op het verbeteren van de rijstijl van de chauffeur.”
“Een voorbeeld is wat we bij Fedex TNT hebben gerealiseerd met onze aanpak: een besparing op brandstofverbruik van 9,3 procent en een reductie van de schadelast met meer dan 50 procent! Het helpt daarbij enorm als je de gebruikers, de chauffeurs dus, laat profiteren. Bijvoorbeeld via een vorm van gamification. Met incentives passend bij de doelgroep.”
“Ook het management en de directie spelen een belangrijke rol. Want wat je in anderen wilt ontsteken, moet wel eerst in jezelf branden! Dit vereist van het verantwoordelijke management dat het niet alleen lef toont, maar ook dat verkeersveiligheid in de organisatie zichtbaar en merkbaar is én dat er een beloning te verdienen valt.”
Lees het hele interview met Kristian Winge HIER
Mix van drie smaken
Deze casus laat zien hoe je vanuit een mix van drie aanpakken een olievlekwerking kunt creëren, leidend tot een heuse beweging.
- Een verbindende overheid die met de pet in de hand partijen aanspreekt op hun verantwoordelijkheid.
- De toepassing van slimme technieken zoals data delen, het monitoren van rijgedrag en gamification.
- Een veranderkundige aanpak met elementen als verantwoordelijkheid, urgentie, stip op de horizon, veel energie én een balans tussen bottom-up en top-down.
Dit alles levert een scala aan benefits op vanuit gedeeld eigenaarschap. Gericht op willen – en niet op moeten. Om zo met elkaar op weg te gaan naar een betere wereld, iedere dag weer opnieuw!
Dit artikel werd ook gepubliceerd in iBestuur Magazine #47 van juli 2023.
Nog geen (gratis) abonnement? Abonneer u dan meteen even.
