Veel is bekend over de Noordzee en haar grondstoffen, maar haar digitale infrastructuur heeft nog veel aandacht nodig. Het Connectivity Fieldlab North Sea (CFNS) van Rijkswaterstaat wil daar verandering in brengen. Het lab is in 2021 gestart en ondergebracht bij het Offshore Expertise Center (OEC) in Stellendam. Via pilots en proof-of-concepts wordt de basis gelegd voor nieuwe maritieme communicatiemogelijkheden en de toekomstige digitale infrastructuur op zee. CFNS werkt sinds deze zomer samen met het Digital Ecosystems Institute.
Maritieme connectiviteit in een ecosysteem
Op de Noordzee zijn maar liefst 4 transities gaande, vertelt Fred Hage, programmamanager bij Rijkswaterstaat tijdens het Congres Digitale Infrastructuur. Naast de veranderingen in energie, klimaat en voedsel is er ook een digitaliseringtransitie gaande op en onder het water. Daarom werkt het Connectivity Fieldlab North Sea samen met het Digital Ecosystems Institute.
Draadloos op zee
Op het Nederlands continentaal plat ligt ongeveer 4.500 kilometer pijpleiding en 6.000 kilometer kabel. Windenergieparken vragen om hoogspanningskabels voor elektriciteitstransport en boorplatforms hebben glasvezelverbindingen. Schepen communiceren met elkaar via marifoon en satelliet. Er zijn ook mobiele netwerken actief op delen van de Noordzee.
“Daar gaat steeds meer draadloze connectiviteit bij komen,” zei programmamanager Fred Hage van Rijkswaterstaat. Het Fieldlab ziet mogelijkheden voor oa. LoRaWan, WiFi, 5G en 6G. In september en november zijn rondetafelgesprekken geweest over mogelijke vraagstukken waaraan (samen)gewerkt kan worden die opgeleverd kunnen worden. In 2024 wordt verder gekeken naar de verdere operationalisatie van het Fieldlab.
In het ecosysteem
In onze complexe wereld geldt een nieuw adagium: wie morgen nog relevant wil zijn, moet vandaag intensief samenwerken. Mark Beermann, Lead Digitale Connectivity; Digital Ecosystems Institute, sprak over het succesvol maken van ecosystemen.
Het DEI, ontstaan uit Nyenrode, werkt op basis van wetenschappelijke inzichten aan het ontwikkelen van nieuwe oplossingen voor 'wicked' vraagstukken uit de praktijk.
Het DEI benadert samenwerken vanuit het idee dat nieuwe ontwikkelingen ontstaan binnen een ecosysteem van bedrijven, instituties en maatschappelijke beweging, versneld en vormgegeven door digitalisering van werk en kennis.
De basis is vertrouwen. Daarnaast is een gezamenlijk doel cruciaal, alsook het erkennen van wederkerigheid, zelforganisatie, transparantie, digitale interoperabiliteit en elasticiteit (digitaal kunnen samenwerken en uitwisselen).
Thema’s
Een Fieldlab is een belangrijk instrument om te kijken wat er in de praktijk gebeurt. In de samenwerking met DEI hoopt CFNS de stappen naar een betrouwbare digitale infrastructuur op zee te kunnen versnellen. In rondetafelgesprekken klonk de roep om meer concrete vraagstukken. Thema’s genoeg om uit te kiezen: onbemand varen en vliegen op zee, data delen en de bijbehorende security, een frequentieplan voor de Noordzee, wet- en regelgeving en haar knelpunten, ruimtelijke planning van de infrastructuur, en governance.
In de werkgroep
DEI faciliteert tien (werk)sessies voor CFNS. Daarover zei Beermann: “voor deelname aan de werkgroep is het belangrijk dat deelnemers ja kunnen zeggen op drie vragen. Is de organisatie geïnteresseerd om deel te nemen? Is de organisatie in staat om deel te nemen? En is de organisatie bereid om deel te nemen?”
Congres Digitale Infrastructuur
iBestuur organiseerde op 23 november 2023 de tweede editie van het congres Digitale Infrastructuur. Fred Hage en Mark Beerman verzorgden een presentatie over het Connectivity Fieldlab North Sea. Dit artikel is een korte weergave van hun bijdrage.

Plaats een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.